Thận trọng khi đi làm việc ở châu Phi

Theo Cục Quản lý lao động ngoài nước, Bộ LĐTB&XH trong 2 năm gần đây, cơ quan này đã nhận được hồ sơ đăng ký hợp đồng của một số doanh nghiệp hoạt động dịch vụ đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài đề nghị đưa lao động đi làm việc tại một số quốc gia tại khu vực châu Phi. Cục Quản lý lao động ngoài nước đã chấp thuận cho các doanh nghiệp đưa lao động sang một số quốc gia châu Phi. Cụ thể, tại Algeria, ngành nghề xây dựng, các doanh nghiệp có đăng ký hợp đồng cung ứng lao động được chấp thuận, gồm: Công ty Cổ phần nhân lực và thương mại Vinaconex -VINACONEXMEC; Công ty cổ phần phát triển nhân lực và Thương mại Việt Nam - VINAMEX; Công ty cổ phần đầu tư quốc tế Vinacom Việt Nam – VINACOM; Công ty cổ phần đầu tư và hợp tác quốc tế Thăng Long - Thăng Long OSC; Công ty Cổ phần phát triển và xúc tiến thương mại Việt Nam - HR VINA.

Tại Cộng hòa Djibouti, ngành nghề xây dựng, doanh nghiệp có đăng ký hợp đồng cung ứng lao động được chấp thuận Công ty cổ phần quốc tế VXT. Tại Cameroon, ngành nghề thợ hàn, thợ điện và đốc công, doanh nghiệp có đăng ký hợp đồng cung ứng lao động được chấp thuận là Công ty TNHH MTV Cung ứng nhân lực và dịch vụ VN Steel - VMSC.Tại Cộng hòa Seychells, ngành nghề thuyền viên, doanh nghiệp có đăng ký hợp đồng cung ứng lao động được chấp thuận: Công ty cổ phần vận tải và đầu tư thương mại An Thái - ATACOO.

Tuy nhiên, theo ông Nguyễn Tiến Bình - Đại biện lâm thời Đại sứ quán Việt Nam tại Angola (kiêm nhiệm CHDC Congo, Zambia, và CH Congo), thời gian gần đây Đại sứ quán nhận được nhiều đề nghị giúp đỡ từ những công dân Việt Nam bị mắc kẹt tại một số nước. Những công dân này cho biết đã rơi vào hoàn cảnh đặc biệt khó khăn do nghe môi giới lao động (cả người Việt Nam và nước ngoài) rủ rê, lôi kéo sang CHDC Congo, Zambia, và CH Congo làm việc.

Đáng chú ý nhiều trường hợp lao động nam bị lôi kéo đi làm công nhân xây dựng, lái xe, với mức lương từ 1.500 - 3.000 USD/tháng (tương đương 37 - 75 triệu đồng), khi đi chỉ tạm ứng khoảng 1.000 USD (tương đương gần 25 triệu đồng). Môi giới cũng hứa hẹn nếu không làm được hoặc muốn về Việt Nam, người lao động chỉ mất tiền vé máy bay.

Đối với một số lao động nữ được môi giới hứa giới thiệu công việc nhẹ nhàng, lương cao (tương đương từ 30 - 90 triệu đồng), với điều kiện ăn ở tiện nghi, nhưng trên thực tế lại bị đưa tới các cơ sở karaoke trá hình hoặc casino.

Tuy nhiên, khi người lao động đến các nước trên đã bị chủ sử dụng lao động thu giữ hộ chiếu, khấu trừ tiền ăn ở, nợ lương/giảm lương, chuyển giao cho chủ khác, khấu trừ nợ lên tới 8.000 USD (gần 200 triệu đồng) với danh nghĩa chi phí đưa sang nước đó.

Khi người lao động muốn trở về Việt Nam thì phải nộp tiền đền bù, nếu không chủ sử dụng lao động sẽ báo cảnh sát sở tại bắt giữ vì cư trú trái phép hoặc bị giam giữ, nếu tự ý bỏ trốn sẽ có thể ảnh hưởng tới an toàn của bản thân. Nhiều trường hợp không có ngoại ngữ nên rất khó khăn trong việc tự liên hệ với cơ quan chức năng sở tại để bảo vệ mình.

Trước tình trạng trên, Cục Quản lý lao động ngoài nước khuyến cáo, người lao động cũng cần tìm hiểu kỹ thông tin liên quan đến công việc sẽ làm ở nước ngoài, yêu cầu về tay nghề, ngoại ngữ cũng như các khoản chi phí phải nộp để đi làm việc ở nước ngoài đối với từng nước, từng ngành, nghề và công việc cụ thể.

Đối với người lao động đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng trực tiếp giao kết với người sử dụng lao động ở nước ngoài: Người lao động cần làm thủ tục đăng ký hợp đồng tại Sở LĐTB&XH tại địa phương nơi cư trú để đảm bảo hợp đồng phù hợp với pháp luật Việt Nam và pháp luật nước/vùng lãnh thổ tiếp nhận lao động, tránh trường hợp bị lừa đảo.

Người lao động có thể liên hệ trực tiếp đến Cục Quản lý lao động ngoài nước theo số điện thoại 024.38249517 (máy lẻ 301, 302 và 513), để được thông tin và tư vấn chi tiết. Trong trường hợp cần hỗ trợ, người lao động tại các nước trên có thể liên lạc với Đại sứ quán Việt Nam tại Angola theo thông tin: Đại sứ quán Việt Nam tại Angola. Địa chỉ: số 74 đường Houari Boumediene, quận Miramar, thủ đô Luanda, Angola. Email: vnemb.angola@mofa.gov.vn; sqvnangola@gmail.com. Hoặc liên lạc trực tiếp với ông Nguyễn Tiến Bình, số hotline bảo hộ công dân +244 922 668 019.