Thanh Hóa: Người dân từ chối đến khu tái định cư

Hàng chục hộ dân bản Co Me nằm trong vùng có nguy cơ thiên tai nhưng không chịu di dời lên khu tái định cư.

Rất muốn di dời nhưng không thể

Bản Co Me, xã Trung Sơn, huyện Quan Hóa là nơi đã phải hứng chịu thiệt hại nặng nề bởi mưa lũ năm ngoái. Mặc dù các hộ đã được chia đất ở khu TĐC mới nhưng hầu hết người dân vẫn bám trụ ở nơi ở cũ, không chịu di dời.

Tìm hiểu từ phía người dân, được biết: Hoàn cảnh các gia đình trong diện phải di dời đều rất khó khăn. Trong khi đó, khoản hỗ trợ 40 triệu đồng hoặc 75 triệu đồng của UBND tỉnh Thanh Hóa là rất thấp, không đủ để các hộ từ bỏ căn nhà cũ đã đầu tư kiên cố để dời đến nơi ở mới.

Trao đổi với chúng tôi, hộ gia đình ông Phạm Mạnh Hưng – trú tại bản Co Me, xã Trung Sơn thẳng thắn nói: “Gia đình chúng tôi rất sẵn lòng để di dời đến nơi ở mới. Tuy nhiên, hoàn cảnh gia đình khó khăn, để di chuyển cả căn nhà với mức 40 triệu đồng thì thực sự rất khó, mà nói thực là thấp không đủ chi phí để trang trải”. Cũng theo ông Hưng phân tích: “Biết là tiếp tục ở lại đồng nghĩa với việc đánh cược tính mạng của cả gia đình cho thiên nhiên mỗi khi mùa mưa bão về nhưng không còn cách nào khác, đành phải chấp nhận. Hiện nay chúng tôi không mong muốn gì hơn là UBND tỉnh Thanh Hóa nghiên cứu nâng mức hỗ trợ để bà con có đủ điều kiện chuyển đến nơi ở mới!”.

Hiện tại, bản Co Me còn hàng chục hộ dân trong vùng nguy cơ thiên tai vẫn đang cố gắng bám trụ lại nơi ở cũ với nguy hiểm rình rập, số ít chấp nhận di dời lên nơi ở mới. Mặc dù, đối với những gia đình xây kiên cố, nhà tầng… đã được hỗ trợ nâng lên mức 75 triệu đồng/hộ. Song, chính quyền địa phương vẫn gặp khó khi vận động các hộ dân?

Trường hợp gia đình anh Phạm Bá Lĩnh (bản Co Me) cho biết: “Chính quyền xã, huyện cũng có lên vận động gia đình chuyển đến nơi ở mới, nhưng với mức hỗ trợ 40 triệu đồng, trong khi căn nhà mình xây trị giá gần 1 tỷ đồng. Chưa nói đến việc, đến nơi ở mới thì lấy tiền đâu để cất dựng, mà rất xót của khi phải tự tay phá bỏ căn nhà cũ”.

Cũng theo anh Lĩnh, hiện tại ngoài gia đình anh còn nhiều hộ gia đình khác bị hư hỏng, nứt toác nhà cửa do thi công nổ mìn của Thủy điện Trung Sơn nhưng đến nay vẫn không được hỗ trợ, đền bù. Mặc dù trước đó chính quyền xã, huyện đã cử cán bộ về đo đếm, kiểm tra? Việc cùng lúc chịu ảnh hưởng bởi thủy điện phải sống trong căn nhà bị hư hỏng, nứt toác, vừa nằm trong vùng nguy cơ của thiên tai khiến cho 6 khẩu trong gia đình anh Lĩnh luôn nơm nớp bất an.

Đâu là giải pháp?

Theo quan sát, vị trí hàng chục hộ dân bản Co Me sinh sống hiện đang là nơi có tiềm ẩn nguy cơ ảnh hưởng bởi thiên tai, sạt lở núi cũng như bão lũ nhấn chìm. Ngay ở bản này, một vết nứt lớn của núi dài tới nửa cây số, rộng cả chục mét xuất hiện cách đây nhiều năm nhưng đợt lũ hồi năm ngoái, vết nứt này đã tiếp tục được mở rộng bởi những sạt lở. Điều đáng ngại là việc ngăn chặn những sạt lở trên bằng những rọ đá thủ công là khá mỏng manh và việc các hộ dân bản Co Me sinh sống dưới vết nứt, lở của núi thực sự đang là hồi chuông báo động.

Trong khi đó, khu TĐC mới cho gần 40 hộ dân còn lại ở bản Co Me về cơ bản đã gần như hoàn thành, nhưng do các hộ chưa chịu di dời đến nên cỏ cây mọc um tùm gây lãng phí...

Ông Phạm Văn Diện – Chủ tịch UBND xã Trung Sơn thừa nhận: Các hộ dân để xây dựng được căn nhà, nhiều hộ bỏ cả tiền tỷ để xây dựng. Bây giờ để chính quyền vận động các hộ từ bỏ đi căn nhà của mình với chi phí hỗ trợ để chuyển đến nơi mới thì thực sự khó. Khó bởi nhiều hộ nếu chuyển đến nơi mới muốn cất dựng lại căn nhà cũng không đủ tiềm lực kinh tế!

Trao đổi với báo chí về vấn đề nêu trên, ông Trương Nho Tự - Chủ tịch UBND huyện Quan Hóa mong mỏi: “Về chính sách của tỉnh đã ban hành thì rất khó có thể nâng mức hỗ trợ cho đồng bào. Cách duy nhất hiện nay là kêu gọi xã hội hóa. Chúng tôi rất mong các nhà hảo tâm quan tâm hỗ trợ thêm kinh phí để bà con có thể chuyển đến nơi ở mới”.

Về giải pháp tình thế, huyện vẫn yêu cầu các hộ dân thực hiện nghiêm chỉnh việc di dời ngay đến nơi an toàn mỗi khi trời mưa lớn để đề phòng sạt lở núi. Song, nói là vậy, lời giải nào cho bài toán người dân sẵn sàng di dời đến nơi ở mới một cách hài hòa vẫn đang còn bỏ ngỏ.