Thời điểm nên cho con đi khám tâm lý

BS. Toàn Thiện (Suckhoedoisong.vn) thông tin, trên thực tế, khi đối diện với các vấn đề tâm lý ở trẻ em, nhiều cha mẹ thường cho rằng ở con trẻ sẽ không có gì để lo lắng hay buồn bã... mọi chuyện đơn giản rồi sẽ qua thôi.

Nhưng bên cạnh các bệnh về thể lý, thì sức khỏe tinh thần cũng là một yếu tố cần được quan tâm.

Hiện nay nhiều trẻ có các vấn đề liên quan đến tâm lý dẫn đến các rối loạn trong sinh hoạt, học tập, thậm chí còn có thể gây ra những cơn đau thể chất. Yếu tố gia đình, học đường, bạn bè, có thể là nguyên nhân đưa đến các khó khăn trong tâm lý ở trẻ trong bất kỳ lứa tuổi nào.

Khám tư vấn tâm lý cho trẻ - lĩnh vực còn khá mới mẻ

Không như các bệnh tật khác mà trẻ em mắc phải khiến cha mẹ lo lắng, ví dụ như sốt, đau răng, nôn, tiêu chảy, thì khoa tâm lý trong môi trường bệnh viện là một lĩnh vực còn khá mới mẻ với nhiều người. Chính vì thế, cha mẹ cũng khá e dè khi đưa trẻ đến phòng khám chuyên khoa tâm lý để được hỗ trợ.

Vậy khi nào cần thiết phải đưa con đến khám tâm lý là một vấn đề đặt ra để cho các bậc cha mẹ quan tâm. Nhất là khi xã hội phát triển, các mảng công nghệ thông tin ảnh hưởng rất nhiều.

Để nhận biết được con mình gặp các vấn đề về tâm lý để được tư vấn thì cha mẹ chính là người nhận biết các vấn đề tâm lý của trẻ qua lắng nghe, quan sát. Việc cha mẹ dành thời gian tương tác, giao tiếp với con có một ý nghĩa quan trọng giúp tạo được tương quan tin tưởng, an toàn để con có thể chia sẻ những khó khăn của mình.

Từ đó, cha mẹ có thể tinh tế nhận ra những biểu hiện thay đổi trong sinh hoạt, lời nói hay cảm xúc thay đổi tiêu cực, buồn phiền... ở trẻ. Ngoài ra, khi phụ huynh nhận ra tương tác giữa mình và trẻ không còn tốt và gây nên sự khó chịu, ảnh hưởng đến cuộc sống cũng là lúc gia đình cần tìm đến sự hỗ trợ của chuyên gia tâm lý.

Đối với hoàn cảnh cụ thể, trẻ có những vấn đề tâm lý khác nhau như trong một số trường hợp gia đình trải qua các biến cố lớn như chuyển nhà, thay đổi trường, những mất mát, tang chế cũng là lúc trẻ cần có sự đồng hành cùng nhà tâm lý.

Có những biến cố trong gia đình đã lâu hoặc trong cuộc sống mà trẻ đã gặp qua thời gian dài nhưng vẫn ảnh hưởng rất lớn đến trẻ và cả gia đình. Những vết thương lòng ấy sẽ khó biến mất nếu phụ huynh và trẻ không can đảm tìm đến nhà chuyên môn tâm lý để được giúp đỡ.

Một khía cạnh quan trọng khác là những dấu hiệu rối loạn về phát triển ở trẻ. Các bất thường này thường xuất hiện ở trẻ lứa tuổi nhỏ như chậm nói, chậm các lĩnh vực phát triển tâm vận động... Đây có thể dấu hiệu cảnh báo nguy cơ mắc tự kỷ, chậm phát triển, rối loạn ngôn ngữ và lời nói ở trẻ em. Nếu không được phát hiện và can thiệp sớm sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc sống của trẻ sau này.

Cha mẹ đưa trẻ đến khám tâm lý cần lưu ý gì?

Việc thăm khám và đánh giá tâm lý luôn cần có cha mẹ hợp tác cùng tham dự để lắng nghe, thấu hiểu vấn đề của trẻ. Cha mẹ hoặc người chăm sóc chính sẽ đóng vai trò quan trọng để cung cấp thông tin về trẻ cho các nhà tâm lý. Đối với các tiến trình tham vấn trị liệu tâm lý, cha mẹ cần hiện diện để cùng với trẻ như một nguồn lực hỗ trợ tích cực từ phía gia đình.

Do thời gian khám tâm lý thường kéo dài 45-60 phút/bé, nên phụ huynh có thể đăng ký hẹn giờ trước với các bác sĩ, chuyên gia tâm lý tại các bệnh viện. Ngoài ra, cha mẹ nên giải thích rõ ràng cho trẻ về việc đến phòng khám tâm lý trò chuyện; không hù dọa trẻ theo kiểu bác sĩ sẽ tiêm, bắt... để trẻ có tâm trạng thoải mái, hợp tác khi đến khám.

Các chuyên gia tâm lý, bác sĩ tâm thần, bác sĩ nhi khoa phát triển sẽ phối hợp cùng nhau để đánh giá, chẩn đoán và đưa ra hướng can thiệp cho trẻ. Những trẻ có vấn đề về cảm xúc như stress, lo âu, trầm cảm... sẽ được nhà chuyên môn thảo luận cùng gia đình về kế hoạch can thiệp.