Tổng hợp ý kiến, kiến nghị của cử tri và nhân dân

Chủ tịch Nguyễn Thiện Nhân báo cáo kiến nghị cử tri tại kỳ họp thứ 11, Quốc hội khóa XIII.

Chuẩn bị cho kỳ họp thứ 11, Quốc hội khóa XIII, Đoàn Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam phối hợp với Ủy ban thường vụ Quốc hội đã tổng hợp được 3.794 ý kiến, kiến nghị của cử tri và nhân dân cả nước gửi tới Quốc hội, trong đó có 694 ý kiến, kiến nghị của cử tri được phản ánh qua Đoàn đại biểu Quốc hội của các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương và 3.100 ý kiến, kiến nghị của nhân dân qua hệ thống Mặt trận Tổ quốc Việt Nam các cấp. Thay mặt Đoàn Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, tôi xin trình bày trước Quốc hội Báo cáo tổng hợp ý kiến, kiến nghị của cử tri và nhân dân cả nước.

I. VỀ TÂM TƯ, NGUYỆN VỌNG CHUNG CỦA CỬ TRI VÀ NHÂN DÂN

Trong những tháng đầu năm 2016, đại bộ phận các tầng lớp nhân dân trong cả nước quan tâm và đánh giá cao việc tổ chức thành công Đại hội XII của Đảng, tích cực hưởng ứng cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XIV và đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2016 - 2021; ghi nhận, đánh giá cao công tác chăm lo của Đảng, Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam các cấp, các tổ chức, các doanh nghiệp đối với các gia đình chính sách, người nghèo, người có hoàn cảnh khó khăn, đồng bào ở vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo nhân dịp Tết Bính Thân 2016 .

Đông đảo bà con là người Việt Nam đang sống ở nước ngoài đã về nước và phấn khởi đón Tết cổ truyền của dân tộc, tham gia nhiều hoạt động cộng đồng, xã hội có ý nghĩa. Các hoạt động đối ngoại của Đảng, ngoại giao của Nhà nước được tăng cường, nhất là việc Việt Nam tham gia xây dựng Cộng đồng ASEAN, ký kết Hiệp định đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) và nhiều hiệp định thương mại tự do đã khẳng định vị thế của Việt Nam trên thế giới, mở ra cơ hội rất lớn và lâu dài cho phát triển đất nước.

Cử tri và nhân dân đánh giá cao kết quả hoạt động của Quốc hội khóa XIII trên các lĩnh vực xây dựng pháp luật, quyết định các vấn đề quan trọng của đất nước, giám sát tối cao, nổi bật nhất là công tác xây dựng pháp luật với việc ban hành Hiến pháp năm 2013 và nhiều đạo luật quan trọng cụ thể hóa Hiến pháp; ghi nhận và đánh giá cao sự lãnh đạo của Đảng, sự quan tâm, sâu sát nhân dân của Chủ tịch nước. Cử tri và nhân dân ghi nhận và đánh giá cao Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ trong nhiệm kỳ qua đã quan tâm chỉ đạo xây dựng và tổ chức triển khai thực hiện có hiệu quả các chính sách, quy định pháp luật trên các lĩnh vực kinh tế - xã hội, giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội và bảo vệ vững chắc chủ quyền đất nước; ghi nhận và đánh giá cao sự chủ động phối hợp của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam với các cơ quan hữu quan trong công tác xây dựng chính quyền, giám sát và phản biện xã hội; ghi nhận và đánh giá cao những đổi mới về tổ chức và hoạt động của ngành Tòa án và Viện kiểm sát trong việc thực thi pháp luật, bảo đảm quyền con người, quyền và lợi ích chính đáng của công dân.

Cử tri và nhân dân đề nghị Quốc hội tiến hành tổng kết một cách toàn diện, sâu sắc hoạt động của bộ máy Nhà nước trong nhiệm kỳ khóa XIII; rút ra những bài học và kinh nghiệm cho việc xây dựng tổ chức bộ máy, nhân sự và hoạt động của các cơ quan Nhà nước ở trung ương trong nhiệm kỳ tới; mong muốn Ban Chấp hành Trung ương tập trung lãnh đạo, chỉ đạo sớm đưa nghị quyết Đại hội XII vào cuộc sống.

Cử tri và nhân dân quan tâm và mong muốn cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XIV và đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2016 - 2021 kế thừa và phát huy thành công Đại hội đảng bộ các cấp của Đảng để lựa chọn những đại biểu có phẩm chất đạo đức, năng lực, trình độ, tâm huyết với đất nước, xứng đáng là người đại diện cho ý chí và nguyện vọng của nhân dân tham gia vào các cơ quan quyền lực nhà nước; đề nghị Hội đồng bầu cử quốc gia, Ủy ban thường vụ Quốc hội, Chính phủ, Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các cơ quan, tổ chức hữu quan phối hợp để tổ chức cuộc bầu cử thật sự dân chủ, đúng pháp luật, an toàn, tiết kiệm, thực sự là ngày hội của nhân dân cả nước.

Quang cảnh kỳ họp.

Cử tri và nhân dân cả nước lo lắng, bất bình trước việc Trung Quốc tiếp tục gia tăng các hoạt động bồi đắp, cải tạo, xây dựng các công trình trái luật pháp quốc tế; bố trí vũ khí, quân đội tại các đảo, bãi đá thuộc quần đảo Hoàng Sa, Trường Sa của Việt Nam; hành hung, cướp phá tài sản, ngư cụ của ngư dân làm gia tăng sự bất ổn trong khu vực, đe dọa tự do hàng hải, vi phạm Công ước Liên hợp quốc về Luật biển năm 1982, vi phạm Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông được ký giữa các nước ASEAN và Trung Quốc (DOC). Đề nghị Đảng, Nhà nước có các giải pháp đồng bộ, quyết liệt và hiệu quả hơn nhằm giữ vững chủ quyền quốc gia, bảo vệ ngư dân, tăng cường công tác đối ngoại và thông tin kịp thời, đầy đủ trên các phương tiện thông tin đại chúng về diễn biến tình hình Biển Đông.

II. NHỮNG Ý KIẾN, KIẾN NGHỊ CỦA CỬ TRI VÀ NHÂN DÂN

1. Về sản xuất kinh doanh và quản lý thị trường

Cử tri và nhân dân tiếp tục phản ánh tình trạng buôn lậu, hàng giả, hàng kém chất lượng vẫn tiếp tục ảnh hưởng tiêu cực đến sản xuất và tiêu dùng; lo lắng, bức xúc về việc sử dụng hóa chất độc hại trong bảo quản, chế biến thực phẩm; việc sử dụng chất cấm trong sản xuất nông nghiệp gây ảnh hưởng lớn đến sức khỏe người tiêu dùng và ngành chăn nuôi trong nước. Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn đã chủ động thông tin, tuyên truyền nâng cao nhận thức cho người dân về an toàn thực phẩm, tăng cường công tác quản lý, thanh tra, song tình hình vẫn rất nghiêm trọng. Đề nghị Chính phủ chỉ đạo các cơ quan chức năng tăng cường công tác kiểm tra, kiểm soát, xử lý nghiêm các tổ chức, cá nhân vi phạm, đồng thời rà soát, sửa đổi, bổ sung các quy định, tiêu chuẩn quản lý vật tư nông nghiệp, tổ chức lại thị trường, kiểm soát chặt chẽ chất lượng phân bón, thuốc trừ sâu, thuốc bảo vệ thực vật và thức ăn chăn nuôi, đảm bảo an toàn thực phẩm theo Nghị quyết số 69/2013/QH13 ngày 29/11/2013 của Quốc hội. Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam đang tích cực phối hợp với Chính phủ và các bộ, ngành có liên quan xây dựng, triển khai Chương trình phối hợp tuyên truyền, vận động và giám sát an toàn thực phẩm giai đoạn 2016-2021.

Thời gian qua, mặc dù giá xăng dầu giảm nhiều lần do giá dầu quốc tế giảm mạnh nhưng còn nhiều doanh nghiệp vẫn không giảm cước vận tải theo quy định của nhà nước. Cử tri và nhân dân đề nghị Chính phủ chỉ đạo các ngành chức năng cần tăng cường công tác quản lý, điều hành giá cả hàng hóa, đảm bảo quyền, lợi ích của các chủ thể trong nền kinh tế, nhất là quyền lợi của người tiêu dùng.

Trong thời gian qua, nhiều doanh nghiệp kinh doanh hàng đa cấp lừa đảo gây hậu quả nghiêm trọng. Một số vụ việc diễn ra trong thời gian dài, phạm vi rộng ở nhiều địa phương, gây thiệt hại lớn cho nhiều người dân nhưng chậm được phát hiện, ngăn chặn và xử lý. Cử tri và nhân dân đề nghị Bộ Công thương và chính quyền các cấp siết chặt việc cấp phép kinh doanh và giám sát chặt chẽ việc bán hàng đa cấp, xử lý nghiêm các vi phạm theo Nghị định về bổ sung và nâng cao chế tài xử lý đối với các hành vi vi phạm trong hoạt động bán hàng đa cấp có hiệu lực từ ngày 05/01/2016.

2. Về việc bảo đảm an sinh xã hội

Cử tri và nhân dân phấn khởi trước việc Chính phủ đã nâng mức lương tối thiểu theo vùng, góp phần tăng thêm thu nhập, nâng cao đời sống của người lao động. Tuy nhiên, việc này cũng gây áp lực tăng giá bán, giảm khả năng cạnh tranh ở nhiều doanh nghiệp. Trong bối cảnh hội nhập hiện nay, việc nâng mức lương tối thiểu gắn với nâng cao năng suất, chất lượng và hiệu quả lao động là quy luật tất yếu. Vì vậy, cử tri và nhân dân đề nghị Chính phủ, các doanh nghiệp, nhà đầu tư phải chủ động xây dựng kế hoạch dài hạn về nâng mức lương tối thiểu gắn với nâng cao chất lượng và hiệu quả sản xuất để đảm bảo tính cạnh tranh trong quá trình hội nhập, phát triển kinh tế đồng thời bảo đảm nâng cao thu nhập thực tế của người lao động.

Việc thực hiện cho vay hỗ trợ mua nhà ở với gói tín dụng 30.000 tỷ đồng đã tạo điều kiện cho nhiều người dân có thu nhập thấp mua được nhà để ổn định cuộc sống. Tuy nhiên, nhiều người dân khi thực hiện ký hợp đồng tín dụng không hiểu rõ nội dung về thời hạn áp dụng lãi suất vay ưu đãi, mặt khác, một số ngân hàng chưa giải thích rõ về các điều khoản trong hợp đồng theo quy định, dẫn đến tình trạng người dân bất ngờ, lúng túng trước thông tin áp dụng lãi suất thương mại thông thường đối với dư nợ giải ngân sau ngày 1/6/2016. Cử tri và nhân dân kiến nghị Chính phủ, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam rà soát và có giải pháp kịp thời để bảo đảm những người có thu nhập thấp đã ký kết vay theo gói hỗ trợ trên tiếp tục được hưởng lãi suất ưu đãi theo mức hỗ trợ ban đầu để ổn định cuộc sống.

3. Về văn hoá, y tế

Cử tri và nhân dân phản ánh việc tổ chức lễ hội đầu năm, dịp Xuân Bính Thân đã tôn vinh và bảo tồn nét đẹp truyền thống, bản sắc văn hóa dân tộc; các lễ hội được tổ chức an toàn, tiết kiệm, có nhiều đổi mới so với năm trước; một số nghi thức lễ hội có yếu tố bạo lực, phản cảm đã được chấn chỉnh. Tuy nhiên, vẫn còn hiện tượng mất trật tự, an toàn xã hội trong dịp Tết ở một số lễ hội, tình trạng cháy, nổ xảy ra ở một số nơi gây thiệt hại nhiều tài sản của nhân dân, tình trạng đốt pháo ở một số địa phương vẫn xảy ra. Cử tri và nhân dân kiến nghị Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, các ngành chức năng và các địa phương cần có những giải pháp hiệu quả chấn chỉnh, khắc phục tình trạng bất cập trên; nghiên cứu cách tổ chức lễ hội văn minh, lịch sự, an toàn, tiết kiệm đồng thời bảo tồn, phát huy được các truyền thống tốt đẹp của văn hóa dân gian.

Cử tri và nhân dân ghi nhận sự cố gắng trong thời gian qua của ngành y tế về giảm quá tải bệnh viện, đưa vào sử dụng nhiều cơ sở y tế hiện đại, ứng dụng kỹ thuật mới, phong cách phục vụ hướng tới sự hài lòng của người bệnh. Tuy nhiên, cử tri và nhân dân băn khoăn trước việc điều chỉnh giá dịch vụ y tế kể từ ngày 1/3/2016; kiến nghị Bộ Y tế tiếp tục triển khai các biện pháp nhằm nâng cao chất lượng khám chữa bệnh đảm bảo các quyền lợi chính đáng của người tham gia bảo hiểm y tế.

4. Về trật tự an toàn giao thông và quản lý đô thị

Cử tri và nhân dân lo lắng trước tình trạng vi phạm các quy định pháp luật về trật tự an toàn giao thông còn cao, nhất là ở khu vực nông thôn; tai nạn giao thông nghiêm trọng gia tăng trong và sau Tết nguyên đán. Tình trạng lấn chiếm lòng đường, vỉa hè để kinh doanh, bán hàng còn phổ biến; ùn tắc giao thông diễn ra ngày càng nghiêm trọng ở Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh. Đề nghị Chính phủ chỉ đạo Bộ Giao thông và Vận tải, Bộ Công an, chính quyền các địa phương tăng cường công tác quản lý các phương tiện giao thông, người điều khiển phương tiện và cấp giấy phép lái xe; chính quyền TP Hà Nội, TP Hồ Chí Minh thực hiện đồng bộ các giải pháp quy hoạch và quản lý đô thị để giảm ùn tắc giao thông.

Cử tri và nhân dân bức xúc trước nhiều vụ việc xây dựng không phép, trái phép được phát hiện trong thời gian qua và công tác quản lý yếu kém, có nhiều dấu hiệu tiêu cực, việc xác định trách nhiệm không rõ, xử lý không kiên quyết. Đề nghị Chính phủ, các bộ, ban, ngành chỉ đạo chính quyền các địa phương khẩn trương thanh tra, kiểm tra, xử lý nghiêm các tổ chức, cá nhân vi phạm, xem xét trách nhiệm của người đứng đầu chính quyền địa phương, đơn vị quản lý để xảy ra sai phạm, báo cáo tại kỳ họp sớm nhất của Quốc hội và công bố rộng rãi trên thông tin đại chúng về kết quả giải quyết vụ việc để người dân giám sát.

5. Về quản lý tài nguyên, môi trường và ứng phó với biến đổi khí hậu

Cử tri và nhân dân ở nhiều nơi vẫn rất bức xúc trước tình trạng ô nhiễm môi trường tiếp tục diễn ra ở các cơ sở sản xuất, các khu công nghiệp, làng nghề, vùng nông thôn; tình trạng khai thác khoáng sản, đặc biệt là khai thác cát sỏi trái phép ở nhiều nơi đã tác động xấu đến môi trường sống, ảnh hưởng đến sản xuất và đời sống của người dân; nạn chặt phá, cháy rừng còn diễn biến phức tạp. Đề nghị Chính phủ chỉ đạo các ngành chức năng, chính quyền các cấp nghiêm túc kiểm tra, xử lý những cá nhân, đơn vị vi phạm.

Cử tri và nhân dân lo lắng trước tình trạng biến đổi khí hậu đã và đang diễn ra rất khốc liệt, như: tình trạng rét đậm, rét hại kéo dài ở các tỉnh phía Bắc; hạn hán, xâm mặn đang diễn ra nghiêm trọng tại miền Trung,Tây Nguyên, đồng bằng sông Cửu Long làm ảnh hưởng rất lớn đến sản xuất và đời sống nhân dân và dự báo sẽ còn tiếp tục kéo dài với mức độ ảnh hưởng lớn hơn; nguy cơ 300.000 ha đất tại đồng bằng sông Cửu Long bị hạn hán, xâm mặn và khoảng 1,5 triệu đến 2 triệu người đồng bằng sông Cửu Long, Tây Nguyên và miền Trung sẽ bị ảnh hưởng nặng nề đang hiện hữu. Đề nghị Chính phủ chỉ đạo các bộ, ngành, địa phương có giải pháp cấp bách phòng, chống, khắc phục hạn hán, xâm mặn; hỗ trợ nhân dân ổn định đời sống, sản xuất cũng như đề ra các biện pháp căn cơ, lâu dài trong việc quy hoạch hệ thống giao thông, thủy lợi, đê điều; điều chỉnh lại cơ cấu sản xuất nông nghiệp để thích ứng lâu dài và phối hợp với các quốc gia láng giềng để cùng ứng phó với biến đổi khí hậu.

III. MỘT SỐ KIẾN NGHỊ CỦA ĐOÀN CHỦ TỊCH ỦY BAN TRUNG ƯƠNG MTTQ VIỆT NAM

Qua lắng nghe, tập hợp, tổng hợp ý kiến của cử tri và nhân dân cả nước từ sau kỳ họp thứ 10 của Quốc hội khóa XIII đến nay, Đoàn Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam có một số ý kiến sau:

- Thứ nhất, đề nghị Quốc hội, Chính phủ và các bộ, ngành, chính quyền địa phương các cấp ưu tiên tập trung tối đa các nguồn lực cho việc nghiên cứu, triển khai khẩn trương, quyết liệt và đồng bộ các giải pháp nhằm đối phó kịp thời, có hiệu quả và bền vững đối với tình trạng biến đổi khí hậu, trước hết là đối với tình trạng hạn hán, xâm nhập mặn đang diễn ra rất gay gắt ở đồng bằng sông Cửu Long, Nam Trung bộ và Tây Nguyên.

- Thứ hai, về “quốc nạn” mất an toàn thực phẩm như phản ánh và bức xúc của cử tri và nhân dân đã nêu, với trách nhiệm của mình, ngay trong năm 2016 này, Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam sẽ phối hợp với Chính phủ xây dựng chương trình phối hợp tuyên truyền, vận động và giám sát bảo đảm an toàn thực phẩm giai đoạn 2016-2021 và huy động toàn bộ hệ thống Mặt trận và các tổ chức thành viên từ Trung ương tới cơ sở và các tầng lớp nhân dân tham gia thực hiện. Đề nghị Quốc hội, Chính phủ và các bộ, ngành, chính quyền địa phương các cấp trong phạm vi chức năng, trách nhiệm của mình có giải pháp căn cơ, hiệu quả để giải quyết vấn đề an toàn thực phẩm và phối hợp, tạo điều kiện để Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam các cấp thực hiện chương trình phối hợp nêu trên.

- Thứ ba, đề nghị Chính phủ và các bộ, ngành khẩn trương, quyết liệt ban hành và tổ chức thực hiện các giải pháp để chủ động tận dụng được những cơ hội và hạn chế được tới mức thấp nhất những khó khăn mà các hiệp định thương mại tự do mới được ký kết đem lại; trong đó, đặc biệt chú trọng việc hoàn thiện thể chế và tuyên truyền, phổ biến sâu rộng nội dung các hiệp định thương mại tự do cho nhân dân, trước hết là cho các doanh nhân và những người làm công tác quản lý nhà nước.

- Thứ tư, hiện nay công tác tổ chức cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XIV và đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2016 – 2021 đang bước vào giai đoạn rất khẩn trương. Đề nghị Ủy ban thường vụ Quốc hội, Chính phủ, chính quyền các cấp, Hội đồng bầu cử quốc gia và Ủy ban bầu cử các cấp tập trung lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thực hiện tốt công tác bầu cử theo đúng quy định của pháp luật. Cần tổ chức tốt các hội nghị lấy ý kiến cử tri, các cuộc tiếp xúc của người ứng cử với cử tri để cử tri cả nước có đầy đủ thông tin về những người ứng cử, sáng suốt lựa chọn những người xứng đáng đại diện cho mình tham gia vào các cơ quan quyền lực nhà nước.

- Thứ năm, thực hiện Hiến pháp năm 2013 và Quy chế giám sát và phản biện xã hội của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các đoàn thể chính trị - xã hội, trong hai năm qua, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức thành viên của Mặt trận đã phối hợp và nhận được sự ủng hộ rất lớn của các cơ quan, tổ chức trong việc thực hiện nhiều chương trình giám sát trong phạm vi cả nước và một số địa phương, trong đó tập trung vào những vấn đề bức xúc mà nhân dân phản ánh, bước đầu đã mang lại những kết quả nhất định, được nhân dân quan tâm và đánh giá tốt. Đề nghị Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội, Chính phủ và các cơ quan của Chính phủ, chính quyền các cấp tiếp tục phối hợp, ủng hộ, tạo điều kiện để Mặt trận Tổ quốc Việt Nam thực hiện tốt hơn nữa chức năng giám sát và phản biện xã hội trong thời gian tới nhằm góp phần thực thi Hiến pháp năm 2013 và Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII của Đảng, góp phần xây dựng Đảng, Nhà nước, bảo vệ các quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của nhân dân.