Tổng thống Mỹ gọi Nhật Bản là đồng minh 'chủ chốt'

Tổng thống Mỹ Donald Trump phát biểu tại căn cứ không quân Yokota, ngoại ô Tokyo hôm 5/11. (Nguồn: Reuters).

Thủ tướng Nhật Shinzo Abe trong hôm 5/11 đã có buổi tiếp đón ông Trump trong tình hữu nghị đặc biệt, có thể dự đoán giúp cho các buổi thảo luận trong những ngày tới sẽ diễn ra hết sức suôn sẻ. Hai nhà lãnh đạo đã cùng chia sẻ bữa trưa tự chọn, cùng chơi golf tại CLB Kassumigaseki với sự tham gia của tay golf chuyên nghiệp Hideki Matsuyama.

Chương trình đón tiếp này sẽ dọn đường cho các vòng đối thoại chính thức, một cuộc họp báo chung và một bữa yến tiệc tổ chức tại thủ đô Tokyo trong hôm 6-11. Thủ tướng Abe hiện đang tìm cách tạo nên một mặt trận thống nhất đối phó với CHDCND Triều Tiên cùng sự tái đảm bảo rằng Mỹ sẽ sát cánh với họ trong cam kết bảo vệ Nhật Bản nếu bị tấn công.

Nhằm củng cố quan hệ với đồng minh quan trọng nhất của Nhật, Thủ tướng Abe đã trở thành nhà lãnh đạo đầu tiên liên lạc với ông Trump sau khi ông đắc cử. Ông Abe cũng là người đầu tiên điện đàm với Tổng thống đắc cử Trump sau kỳ bầu cử và đến New York chỉ vài ngày sau đó để gặp gỡ và cùng đánh golf với ông Trump.

Hai nhà lãnh đạo cũng đã gặp gỡ bên lề một hội nghị thượng đỉnh quốc tế tổ chức vào đầu năm nay tại Italy, và giới chức Nhà Trắng cho hay, Tổng thống Trump đã điện đàm với ông Abe nhiều hơn bất cứ nhà lãnh đạo nào khác, ngoại trừ Thủ tướng Anh Theresa May.

Mối quan hệ này càng trở nên rõ ràng hơn trong hôm 5/11, khi ông Trump và ông Abe liên tục đăng tải những lời tán dương cho nhau trên Twitter. Tổng thống Trump gọi ông Abe và Matsuyama là "những người tuyệt vời", trong khi Thủ tướng Abe gọi sự kiện này là "cùng chơi golf với một người bạn tuyệt vời".

Sau khi Không lực Một hạ cánh xuống CLB golf Kassumigaseki của Nhật, ông Abe đã khiến Tổng thống Trump cảm thấy được chào đón thân tình khi đưa ra khẩu hiệu gần giống như khẩu hiệu tranh cử của ông Trump: "Donald và Shinzo: Giúp khối đồng minh trở nên vĩ đại hơn". Hai nhà lãnh đạo sau đó cùng thưởng thức món thịt bò Kobe nổi tiếng được nấu theo kiểu Mỹ.

Trước khi tham gia buổi đánh golf, Tổng thống Trump đã đưa ra bài phát biểu trong đó ông gọi Nhật Bản là một "đồng minh chủ chốt" và cảnh báo các bên thù địch rằng không nên thử thách cam kết của nước Mỹ.

"Nhật Bản là một đối tác đáng trân trọng và là đồng minh chủ chốt của Mỹ. Ngày hôm nay, chúng tôi muốn cảm ơn họ vì đón tiếp chúng tôi và tình bằng hữu tuyệt vời suốt nhiều thập kỷ giữa hai nước" - Tổng thống Trump phát biểu trước các binh sỹ Mỹ tại căn cứ không quân Yokota, ngoại ô Tokyo.

Dù không trực tiếp nhắc tới Triều Tiên trong bài phát biểu, nhưng chương trình vũ khí của nước này vẫn bao trùm chuyến công du tới 5 nước châu Á của ông Trump. Tổng thống Mỹ còn cảnh báo về những hậu quả của việc giáp mặt với cái mà ông gọi là "lực lượng chiến đấu đáng sợ nhất trong lịch sử thế giới".

"Cùng với các đồng minh của chúng tôi, các chiến binh nước Mỹ đã sẵn sàng bảo vệ đất nước bằng cách sử dụng khả năng vượt trội của chúng tôi. Không có ai, không có chính quyền nào và không có quốc gia nào nên đánh giá thấp quyết tâm của nước Mỹ" - Tổng thống Trump nhấn mạnh.

Trong lúc có nhiều lo ngại trong khu vực rằng Tổng thống Mỹ có thể đưa ra cách đáp trả khó dự đoán đối với mối đe dọa từ Triều Tiên, ông Trump đã nhấn mạnh rằng ông không có dự định mềm mỏng hơn với Bình Nhưỡng.

"Chúng ta đã hoàn toàn yếu đuối trong suốt 25 năm qua, bởi vậy chúng ta sẽ đưa ra cách tiếp cận rất khác" - Tổng thống Trump phát biểu trước báo giới sau khi Không lực Một hạ cánh xuống Nhật Bản.

Tổng thống Trump cũng nói rằng, ông dự kiến sẽ có cuộc gặp với Tổng thống Nga Vladimir Putin bên lề hội nghị thượng đỉnh APEC tại Việt Nam.

Theo giới phân tích, mối quan hệ với Nhật Bản vẫn có khả năng trở nên căng thẳng hơn nếu như ông Trump đưa ra hướng tiếp cận cứng rắn về vấn đề thương mại hoặc về vấn đề Triều Tiên. Trong chiến dịch tranh cử, ông Trump từng cho rằng Nhật nên tự phát triển vũ khí hạt nhân để tự vệ, và cáo buộc Nhật Bản "đang giết chết chúng ta" trong lĩnh vực thương mại.

Nhật Bản từng là một nước thành viên quan trọng trong Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP), một thỏa thuận thương mại mà ông Trump đã rút nước Mỹ khỏi ngay sau khi nhậm chức.