Vĩnh Phúc: Bến đò bị đe dọa

Hoạt động khai thác cát sỏi đe dọa sự an toàn của bến đò
xã Vĩnh Ninh và Trạm thủy văn Sơn Tây.

Khai thác vượt khối lượng, chỉ giới

Người dân xã Vĩnh Ninh phản ánh, thời gian gần đây, việc Công ty TNHH MTV Sáng Sơn (Công ty Sáng Sơn, có trụ sở tại thị trấn Tam Sơn, huyện Sông Lô, Vĩnh Phúc) liên tục dùng nhiều tàu cuốc khai thác cát trên sông Hồng tại khu vực bến đò xã Vinh Ninh với mật độ dày đặc cả ngày lẫn đêm ảnh hưởng không nhỏ đến cuộc sống của người dân.

Tiếng gầm rú “đinh tai, nhức óc” của các tàu cuốc hút cát khiến nhân dân mất ăn, mất ngủ và gây nên nguy cơ sạt lở tuyến đê sông Hồng và nguy cơ mất an toàn tại bến đò Vĩnh Ninh.

Qua một lần khảo sát tại bến đò xã Vĩnh Ninh, chúng tôi thấy cảnh tượng hàng chục tàu cuốc, tàu hút cát của Công ty Sáng Sơn đua nhau moi ruột lòng sông. Bên cạnh đó có nhiều tàu ở các tỉnh lân cận cũng vào cùng lấy hàng khiến cả đoạn sông nước đục ngàu. Được biết, Công ty TNHH MTV Sáng Sơn được cấp giấy phép khai thác khoáng sản ngày 30/12/2014 tại điểm mỏ xã Vĩnh Ninh, diện tích 18,04ha, công suất khai thác 45.000m3/năm và thời gian khai thác 10 năm.

Theo người dân địa phương, với công suất khai thác 45.000m3/năm thì trung bình mỗi tháng Công ty Sáng Sơn chỉ được khai thác 3.750m3/tháng; mỗi ngày chỉ khai thác 125m3. Với công suất 125m3/ngày chỉ cần 1 tàu cuốc là hút có dư (1 tàu cuốc hút hút 1 ngày trung bình được từ 300 - 500m3, chạy hết công suất có thể lên tới gần 1.000m3/ngày).

Trong khi đó, Công ty Sáng Sơn hút cùng 1 lúc 5 - 6 tàu cuốc, rõ ràng là điều bất thường. Người dân xã Vĩnh Ninh cũng lo lắng rằng với tốc độ khai thác tràn lan như hiện nay, thì chẳng bao lâu nữa, những bờ xôi, ruộng mật ở ven sông sẽ bị sạt lở xuống sông. Theo người dân, một phần đường bê tông phục vụ nhân dân qua bến đò Vĩnh Ninh- Sơn Tây cũng được chính quyền cấp đè lên, lấy cho doanh nghiệp. Các ruộng ngô, cỏ voi của người dân bị các tàu cát của doanh nghiệp xúc đi khá nhiều.

“Gặm” cả hành lang của Trạm thủy văn

Lo ngại trước tình trạng khai thác cát tràn lan của Công ty Sáng Sơn, Trạm thủy văn Sơn Tây (thuộc Đài Khí tượng thủy văn khu vực đồng bằng Bắc Bộ) đã có công văn số 03/CV-TVST gửi UBND xã Vĩnh Ninh, UBND huyện Vĩnh Tường và UBND tỉnh Vĩnh Phúc đề nghị bảo vệ hành lang an toàn kỹ thuật khí tượng thủy văn.

Theo ông Nguyễn Siêu Hậu- Trạm trưởng Trạm thủy văn Sơn Tây, hiện nay, trên sông Hồng thuộc địa bàn xã Vĩnh Ninh nằm trong hành lang an toàn kỹ thuật của Trạm Thủy văn Sơn Tây có một số tàu chở cát và hút cát dưới đáy sông, hoạt động cả ngày lẫn đêm làm cản trở đến việc đo đạc và ảnh hưởng đến số liệu đo thủy văn của Trạm Thủy văn Sơn Tây phục vụ công tác điều tra cơ bản, dự báo thủy văn và phòng chống thiên tai cho địa phương nơi đóng trạm và thủ đô Hà Nội.

Bãi khai thác cát trái phép tại Vĩnh Tường, Vĩnh Phúc.

Ông Hậu dẫn chứng: Nghị định của Chính phủ số 24/CP ngày 19/3/1997 nêu rõ: Trong phạm vi hành lang an toàn kỹ thuật của công trình khí tượng thủy văn, không tiến hành các hoạt động làm ảnh hưởng đến công trình, thiết bị đo, cản trở việc quan trắc các yếu tố khí tượng thủy văn hoặc làm thay đổi tính chất tự nhiên của hành lang an toàn kỹ thuật.

Qua đó cho thấy, rõ ràng, việc cấp phép khai thác khoáng sản cho Công ty Sáng Sơn đã vi phạm Pháp lệnh khai thác và bảo vệ công trình khí tượng thủy văn đã được Uỷ ban thường vụ Quốc hội khóa IX thông qua ngày 2/12/1994 và Nghị định số 24/CP ngày 19/3/1997 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành Pháp lệnh khai thác và bảo vệ công trình khí tượng thủy văn.

Trước sự bất thường trong việc khai thác cát của Công ty Sáng Sơn và để bảo vệ sự an nguy của bến đò xã Vĩnh Ninh và Trạm thủy văn Sơn Tây, đề nghị ngành chức năng tỉnh Vĩnh Phúc nhanh chóng vào cuộc kiểm tra và có biện pháp chấn chỉnh.