Chìa khóa làm giàu từ nông nghiệp

Dịch Covid -19 khiến hàng nông sản liên tiếp bị tồn ứ, nhiều địa phương và doanh nghiệp đã có sự kết hợp đầu tư xây dựng nhà máy chế biến nông sản hiện đại. Nhờ đó đã hạn chế tình trạng hàng nông sản tồn đọng, nâng cao giá trị chất lượng cho hàng nông sản đồng thời tạo công ăn việc làm cho hàng nghìn người.

Tại Hà Nội, theo thống kê của Sở Nông nghiệp và phát triển nông thôn(NN&PTNT), toàn thành phố hiện có hơn 400 cơ sở sơ chế, chế biến nông sản, trung bình mỗi tháng cung cấp ra thị trường khoảng 1.000 tấn sản phẩm.“Chế biến là giải pháp tối ưu để khắc phục những hạn chế về thời gian bảo quản sản phẩm và cho hiệu quả kinh tế cao gấp 2-3 lần so với sản phẩm thô. Hiện tại, công ty có hơn 30 sản phẩm chế biến được sản xuất bằng công nghệ hiện đại, trung bình mỗi ngày cung cấp hơn 1 tấn sản phẩm cho người tiêu dùng Thủ đô” – ông Đặng Hồng Sơn - Tổng Giám đốc Công ty cổ phần Thực phẩm Hương Sơn cho biết.

Tương tự đánh giá hiệu quả của việc đầu tư xây dựng nhà máy chế biến hàng nông sản đem lại, Chủ tịch HĐQT Công ty CP Thực phẩm xuất khẩu Đồng Giao Đinh Cao Khuê cho biết, để bảo đảm đơn hàng xuất khẩu tới các thị trường “khó tính”, như: Mỹ, Hà Lan, Israel, Đức, Nhật Bản…, công ty liên tục mở rộng vùng nguyên liệu và đầu tư xây dựng nhà máy chế biến nông sản. Trong năm 2021, công ty đã triển khai xây dựng cụm nhà máy chế biến rau, quả tại tỉnh Tiền Giang. Đây là cụm nhà máy chế biến thứ ba của Đồng Giao, sau các trung tâm chế biến rau, quả tại tỉnh Ninh Bình (công suất 32.000 tấn/năm) và tỉnh Gia Lai (công suất 50.000 tấn/năm).

Mặc dù đạt được một số kết quả bước đầu, tuy nhiên, theo đánh giá của các chuyên gia sự phát triển của ngành công nghiệp chế biến nông sản hiện chưa tương xứng với tiềm năng; công nghệ chế biến nông sản nhìn chung chưa cao, chỉ đạt mức trung bình. Mặt khác, sản phẩm chế biến sâu có giá trị gia tăng cao tỷ lệ còn thấp (10 - 40% tùy ngành hàng), sản phẩm chế biến chưa phong phú.

Ngoài ra, theo phản ánh từ nhiều nhà máy chế biến nông sản cho thấy, các DN gặp không ít khó khăn do thiếu nguyên liệu. Mặt khác, mối liên kết giữa doanh nghiệp, hợp tác xã, người sản xuất còn lỏng lẻo... Do đó, để tập trung vào chế biến sâu, chinh phục các thị trường “khó tính”, các địa phương cần tạo cơ chế, chính sách thuận lợi thu hút doanh nghiệp đầu tư xây dựng, mở rộng vùng nguyên liệu; đồng thời ứng dụng công nghệ cao vào sản xuất để nâng cao chất lượng sản phẩm.

Thời gian qua, mặc dù Nhà nước đã ban hành nhiều chính sách để định hướng và khuyến khích phát triển, nhất là các chính sách hỗ trợ (trong đó có các chính sách về phát triển và ứng dụng công nghệ) để phát triển cơ giới hoá nông nghiệp và chế biến, bảo quản nông sản nhưng hiệu quả chưa cao, chưa thực sự tạo ra đột phá cho ngành.

Đưa ra giải pháp về cơ chế, Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Trần Thanh Nam cho rằng, các địa phương cần có chính sách khuyến khích DN đầu tư công nghệ cao vào lĩnh vực chế biến để nâng dần tỷ trọng nông sản có giá trị gia tăng cao, giảm sản xuất và xuất khẩu các sản phẩm thô.

Cũng theo Thứ trưởng Trần Thanh Nam, thời gian tới Bộ sẽ tăng cường phối hợp với các địa phương hỗ trợ đầu tư mới và mở rộng công suất cơ sở chế biến đối với những ngành hàng có vùng nguyên liệu đạt chuẩn; xây dựng chuỗi liên kết trong sản xuất, bảo quản, chế biến sản phẩm. Đồng thời, tập trung phát triển các DN, hợp tác xã bảo quản, chế biến nông sản. Đặc biệt giải quyết các “nút thắt” nhằm thúc đẩy phát triển công nghiệp chế biến nông sản, Bộ NN&PTNT sẽ phối hợp với Bộ Khoa học và Công nghệ xây dựng chương trình khoa học, công nghệ phục vụ chế biến nông sản giai đoạn 2021-2030 nhằm đa dạng hóa các mặt hàng nông sản chế biến, nâng tầm giá trị sản phẩm, qua đó mở rộng thị trường xuất khẩu.