Đạo đức kinh doanh và thương hiệu của doanh nghiệp

Với chủ đề “Xây dựng văn hóa doanh nghiệp, văn hóa doanh nhân - Những vấn đề lý luận và thực tiễn” theo PGS.TS Bùi Hoài Sơn cho rằng không phải đến giai đoạn kinh tế thị trường, khi mà đồng tiền chi phối quá nhiều đến các vấn đề xã hội, người ta mới bàn về đạo đức kinh doanh.

Theo đuổi lợi nhuận trong kinh doanh không đồng nghĩa với việc
doanh nghiệp bỏ qua tất cả các chuẩn mực, giá trị, nguyên tắc liêm chính
và chất lượng sống của cộng đồng (ảnh minh họa).

Đạo đức kinh doanh

Đạo đức kinh doanh là một loại đạo đức nghề nghiệp, tuy nhiên, vì gắn với yếu tố kinh doanh, lợi nhuận nên đạo đức kinh doanh có những đặc thù riêng. Các nhà nghiên cứu như Phillip V. Lewis, Ferrels và John Fraedrich đã đưa ra nhiều quan điểm về vấn đề đạo đức kinh doanh.

Về cơ bản, đạo đức kinh doanh không chỉ thể hiện trách nhiệm của một doanh nghiệp đối với xã hội mà còn thể hiện triết lý kinh doanh, giá trị cốt lõi của một doanh nghiệp, cũng như một cách thức để doanh nghiệp xây dựng nên thương hiệu của mình.

Các doanh nghiệp Việt Nam đang đi theo đúng qui luật của các doanh nghiệp trên thế giới.

Bên cạnh câu chuyện cạnh tranh về chất lượng, thương hiệu ngày càng trở nên quan trọng hơn trong bối cảnh hội nhập quốc tế sâu rộng. Vì thế, nhiều doanh nghiệp Việt Nam đã đầu tư rất nhiều cho việc xây dựng thương hiệu để dần bắt kịp với xu thế toàn cầu về đầu tư vào giá trị vô hình trong doanh nghiệp.

Năm 2016, Brand Finance, một tổ chức đánh giá về thương hiệu, đã có đánh giá về các thương hiệu của các công ty Việt Nam, theo đó, Vinamilk là thương hiệu dẫn đầu Top 10 thương hiệu lớn nhất với tổng giá trị thương hiệu được định giá vào khoảng 1,01 tỷ USD.

Tiếp theo là Viettel Telecom với trị giá thương hiệu ước tính khoảng 973 triệu USD. PVN đứng thứ 3 với trị giá thương hiệu 564 triệu USD.

Hoạt động đánh giá này sẽ giúp cho các doanh nghiệp Việt Nam ý thức hơn nữa về việc xây dựng và giữ gìn thương hiệu của chính mình.

Doanh thu và chuẩn mực đạo đức

Với doanh nghiệp, lợi nhuận là mục đích quan trọng. Tuy vậy, theo đuổi lợi nhuận trong kinh doanh không đồng nghĩa với việc doanh nghiệp bỏ qua tất cả các chuẩn mực, giá trị, nguyên tắc liêm chính và chất lượng sống của cộng đồng.

Ngược lại, chỉ khi doanh nghiệp tôn trọng những giá trị đạo đức của cộng đồng, tuân theo những chuẩn mực của xã hội, từ đó hình thành nên thương hiệu - danh tiếng của mình, thì khi đó, việc kinh doanh của doanh nghiệp mới thực sự đạt hiệu quả.

Ở Việt Nam, nhận thức về thực hiện đạo đức kinh doanh để xây dựng thương hiệu cho doanh nghiệp chưa thực sự đầy đủ, từ đó dẫn đến việc vi phạm đạo đức kinh doanh ở những mức độ khác nhau.

Để xây dựng thương hiệu, đạo đức kinh doanh cần phải được các doanh nghiệp xác lập trong từng hoạt động cụ thể, ở tất cả các lĩnh vực mà doanh nghiệp hoạt động và kinh doanh. Để xây dựng đạo đức kinh doanh, doanh nghiệp cần lưu ý vào các vấn đề sau:

Thứ nhất, đạo đức kinh doanh phải được thể hiện trong triết lý kinh doanh của lãnh đạo doanh nghiệp. Sự quyết tâm tôn trọng các giá trị đạo đức của người đứng đầu là động lực, niềm tin cho toàn bộ doanh nghiệp thực hiện.

Thứ hai, doanh nghiệp cần xây dựng bộ qui tắc đạo đức thống nhất để cụ thể hóa những vấn đề mà doanh nghiệp gặp phải, trong đó nêu rõ những yêu cầu thực hiện đạo đức của doanh nghiệp; cam kết và trách nhiệm của doanh nghiệp với nhân viên; giá trị đạo đức và trách nhiệm mà nhân viên phải thực hiện đối với đồng nghiệp, lãnh đạo, khách hàng, chính quyền và cộng đồng; và các cách giải quyết các vướng mắc liên quan đến đạo đức ở doanh nghiệp.

Thứ ba, triển khai thực hiện bộ qui tắc đạo đức trong doanh nghiệp thông qua các buổi tập huấn, huấn luyện để nhân viên biết cách xử lý đúng vấn đề, không lúng túng khi gặp vấn đề phát sinh. Doanh nghiệp có thể thành lập riêng một bộ phận, hoặc giao thêm nhiệm vụ phụ trách về vấn đề bộ qui tắc đạo đức để xử lý các vấn đề có liên quan, hoặc khi có thắc mắc gì, người liên quan có thể hỏi đúng bộ phận phụ trách.

Trong thế giới ngày càng hội nhập và cạnh tranh, đạo đức kinh doanh trở thành một yếu tố tạo ra sự khác biệt, tính thân thiện của một doanh nghiệp đối với cộng đồng, khách hàng. Như vậy, đạo đức kinh doanh và thương hiệu của doanh nghiệp có sự gắn bó hữu cơ với nhau. Trong hoạt động của mình, doanh nghiệp cần có ý thức rõ ràng về sự gắn bó hữu cơ này để tạo động lực cho sự phát triển bền vững của doanh nghiệp.