Đến lúc cần 'ghi bàn' cho nền kinh tế

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc phát biểu chỉ đạo phiên họp Chính phủ. (Ảnh: Thống Nhất-TTXVN).

Gam mầu sáng trong bức tranh kinh tế

Về bức tranh chung của đất nước, Bộ trưởng Mai Tiến Dũng cho biết, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc khẳng định, xu hướng tích cực là chủ đạo. Theo đó, về phát triển kinh tế, lạm phát tiếp tục được kiểm soát, tín dụng tăng mạnh, được định hướng vào các lĩnh vực sản xuất, kinh doanh, xuất nhập khẩu. Lãi suất ngân hàng giảm bước một ở mức 0,5%. Thị trường chứng khoán đạt điểm cao nhất trong 9 năm. Xuất nhập khẩu tăng mạnh, gần 19%. Thu ngân sách đạt khá, trên 53 tỉnh, thành phố vượt thu so với cùng kỳ. Giải ngân vốn đầu tư công đã tăng 1,8 lần so với tháng trước. Thu hút đầu tư tăng mạnh, nhất là đầu tư nước ngoài (FDI).

Về xã hội, công tác an sinh xã hội, giảm nghèo được chú trọng, công tác đền ơn đáp nghĩa được thực hiện sâu rộng và thiết thực và còn tiếp tục thực hiện không chỉ trong dịp kỷ niệm 70 năm Ngày Thương binh-Liệt sĩ. Tổ chức tốt kỳ thi tốt nghiệp THPT và xét tuyển đại học, cao đẳng. Các đoàn học sinh Việt Nam dự kỳ thi Olympic quốc tế các môn Toán, Lý, Hóa, Sinh đạt kết quả xuất sắc….

Tuy nhiên, những “điểm tối” của nền kinh tế vẫn tồn tại chưa được giải quyết tốt, theo Thủ tướng, đó là công nghiệp chế tạo tăng trưởng nhưng công nghệ khai khoáng vẫn giảm sâu, vẫn còn 43.000 doanh nghiệp ngừng hoạt động. Một số chi phí, nhất là chi phí vận tải, logistics còn cao. Giải ngân tăng nhưng chưa đạt yêu cầu khi 7 tháng mới đạt 38,5% dự toán… Trong khi đó tình hình dịch sốt xuất huyết lan rộng với trên 60.000 người mắc với gần 50.000 người nhập viện, đặc biệt có 17 người tử vong. Tình trạng tai nạn giao thông, cháy nổ còn phức tạp, gần đây nhất là xảy ra vụ cháy nghiêm trọng ở xã Đức Thượng, huyện Hoài Đức thành phố Hà Nội làm chết 8 người…

“Tập trung điều hành phát triển kinh tế nhưng vẫn phải cố gắng làm tốt các vấn đề xã hội, đảm bảo cuộc sống bình yên hạnh phúc cho dân, nếu không làm tốt, sẽ giảm đi ý nghĩa của tăng trưởng kinh tế”, người đứng đầu Chính phủ bày tỏ. “Phải nhận diện đúng tình hình, những vấn đề đặt ra đối với từng ngành, từng lĩnh vực để khắc phục bằng được tồn tại”, Thủ tướng nhấn mạnh.

Nhà nước cần tạo điều kiện tốt hơn về môi trường kinh doanh để doanh nghiệp phát triển.

Bộ máy phải vận hành thông suốt

Những “điểm tối” của nền kinh tế có nhiều nguyên nhân, trong đó nguyên nhân chỉ đạo điều hành mà người vận hành guồng máy chính là các cán bộ cần nghiêm túc khắc phục, Bộ trưởng Mai Tiến Dũng cho biết.

Truyền đạt ý kiến của Thủ tướng, theo ông Mai Tiến Dũng, ngay tại phiên họp Thủ tướng đã chỉ rõ: “Nếu Chính phủ có nói chủ trương hay đến đâu, đưa ra thông điệp chỉ đạo quyết liệt đến đâu nhưng Bộ trưởng không chuyển biến hoặc chuyển biến chậm, không làm đến nơi đến chốn các việc có liên quan hoặc chưa nắm kỹ công việc để điều hành xử lý thì khó thành công”.

Lưu ý các bộ, ngành, địa phương phải thực hiện nghiêm cơ chế chính sách pháp luật, chỉ đạo điều hành của Chính phủ trong đó việc tổ chức thực hiện là vấn đề cốt lõi cần tập trung để có biện pháp mạnh hơn, theo Thủ tướng, bộ máy phải vận hành thông suốt từ trên xuống dưới, phải có sự chuyển động đồng tốc thì mới thực sự hiệu quả. “Hệ thống chính quyền cơ sở, nhất là cấp huyện, xã, chuyển biến chậm, nhũng nhiễu phiền hà còn nhiều, thủ tục hành chính, chưa ngăn chặn hết tiêu cực, kỷ cương phép nước, kỷ luật hành chính chưa được thực hiện nghiêm ở một số cán bộ công chức. Phải tiếp tục đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính hơn ở các cấp để tháo gỡ rào cản phát triển, tạo thuận lợi tối đa cho người dân”, ông nhấn mạnh.

Dẫn ra sự việc cán bộ phường ở Hà Nội sách nhiễu cả việc cấp giấy chứng tử cho dân, Thủ tướng “hoan nghênh thành phố Hà Nội đã đình chỉ công tác, kiểm điểm Phó Chủ tịch phường Văn Miếu, không để tình trạng gây khó dễ khi người dân khai tử. Những việc đơn giản mà hành xử quan liêu như vậy, xảy ra ở bất cử nơi nào trong bộ máy chính quyền đều phải xử lý nghiêm”.

Tạo điều kiện cho nông nghiệp công nghệ cao

Tại cuộc họp báo trả lời về gói tín dụng cho khu vực công nghệ cao, Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Nguyễn Thị Hồng cho biết, vẫn còn vướng, chậm giải ngân bởi chưa có giấy tờ công nhận tài sản trên đất. Vấn đề này Chính phủ đã giao Bộ Tài nguyên & Môi trường ban hành hướng dẫn cụ thể để gỡ khó, tạo điều kiện cho các DN tiếp cận tín dụng. Bà Hồng cũng cho biết, vay cho nông nghiệp rủi ro lớn mà chưa có công cụ phòng ngừa, trong khi thị trường tiêu thụ chưa ổn định khiến người dân e ngại. Thời gian tới NHNN sẽ thúc đẩy triển khai gói tín dụng này.

Phát triển nông nghiệp công nghệ cao là chủ trương lớn, Bộ trưởng Mai Tiến Dũng nói, do vậy gói tín dụng 100 nghìn tỉ đồng đã được Chính phủ nhất trí để thúc đẩy nông nghiệp công nghệ cao nhưng giải ngân chậm là do cơ chế. Chẳng hạn, để xác định thế nào là DN công nghệ cao để hưởng ưu đãi chưa rõ? Đặc biệt khó khăn nhất là DN tiếp cận đất đai. Vì là đất thuê nên không có giấy tờ sở hữu để thế chấp vay vốn, ngay cả tài sản trên đất thuê thế nào cũng cần gỡ vướng? Hiện Thủ tướng giao cho Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NNPTNT) xây dựng tiêu chí, Bộ Tài nguyên và Môi trường (TNMT) sửa thông tư liên quan đến tài sản đầu tư trên đất thuê tạo điều kiện DN thế chấp. Liên quan đến vấn đề thị trường, Bộ NNPTNT đã và đang tích cực tìm kiếm thị trường đưa nông sản Việt ra nước ngoài. Bộ trưởng Mai Tiến Dũng cũng cho biết, Thủ tướng giao Bộ Tư pháp rà soát các thủ tục theo hướng tạo điều kiện cho người dân và DN.

Về vấn đề này, Bộ trưởng Bộ TNMT Trần Hồng Hà thông tin, Bộ đang dự thảo thông tư ghi nhận tài sản trên đất, đang lấy ý kiến các Bộ ngành. “Chúng tôi sẽ ban hành thông tư hướng dẫn sớm nhưng cần kèm theo cơ chế khác để tránh rủi ro”, Bộ trưởng Trần Hồng Hà nói.

Về vụ nhận chìm 1 triệu m3 bùn xuống biển Bình Thuận, Bộ trưởng Trần Hồng Hà cho biết, Thủ tướng đã yêu cầu ông xem xét, xử lý vấn đề trên đúng quy định của pháp luật. Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam, khẩn trương xem xét, đánh giá toàn diện tác động môi trường và đề xuất các giải pháp bảo vệ môi trường.