Không thể để thiếu vaccine

Được biết, khu vực tiêm chủng của Viện Pasteur TP HCM hơn hai tháng qua khá vắng vẻ. Nếu như trước đây, trung bình mỗi ngày, đơn vị này thực hiện tiêm chủng cho khoảng 1.000 lượt người, nay số người đến tiêm chủng chỉ đếm trên đầu ngón tay. Theo thông báo của Viện Pasteur, đa số các vaccine tiêm chủng tại đơn vị này đều hết, kể cả những loại vaccine rất phổ biến như: phòng uốn ván (VAT); thủy đậu (VARIVAX, VARILRIX); 6 loại vaccine phòng dại, vaccine phòng cúm cho trẻ từ 6 - 36 tháng; vaccine cho trẻ từ 36 tháng trở lên và người lớn…. Hiện Viện này chỉ còn vaccine Prevenar phòng bệnh viêm màng não, viêm phổi do phế cầu và hai loại vaccine phòng viêm dạ dày, ruột do virus Rota.

Vì sao lại như vậy, nhất là khi tình trạng này đã kéo dài suốt mấy tháng? Ông Nguyễn Vũ Trung - Viện trưởng Viện Pasteur TP HCM cho biết, việc thiếu vaccine kéo dài là do đơn vị này gặp một số vướng mắc trong đấu thầu, mua sắm. Hiện Viện đang rà soát, hoàn thiện quy trình mua sắm, đấu thầu vaccine và các sinh phẩm y tế theo hướng dẫn từ Thông tư 08/2022 của Bộ Kế hoạch và Đầu tư bắt đầu có hiệu lực từ 1/8/2022. Nhưng, ông Trung lại cho rằng, quy trình đấu thầu, mua sắm phải mất khoảng vài tháng nên không thể có lại vaccine ngay.

Nếu thế thì thật là đáng ngại.

Viện Pasteur TP HCM là cơ sở y tế dự phòng đầu ngành khu vực phía Nam, thực hiện nhiều hoạt động phòng, chống dịch bệnh truyền nhiễm, nghiên cứu khoa học, đào tạo, hợp tác quốc tế. Để thiếu vaccine chỉ do “quy chế đấu thầu” thì thật khó hiểu. Vẫn biết thời gian qua xuất hiện tình trạng thiếu vật tư y tế, thuốc chữa bệnh do đấu thầu, nhưng đó cũng chỉ là một trong những lý do. Quan trọng hơn chính là trách nhiệm của những người đứng đầu các cơ sở y tế, nếu như họ tổ chức đấu thầu công khai minh bạch, vô tư trong sáng thì không lý do gì phải sợ sai, sợ kỷ luật. Nhìn lại nhiều cán bộ quản lý y tế cấp Bộ, cấp Sở, cấp bệnh viện tuyến trên, hoặc nhiều lãnh đạo, nhân viên các CDC địa phương bị khởi tố, bắt giam thời gian qua, thì họ đều là những người làm ăn sai trái, trục lợi dịch bệnh, chứ có ai bị oan đâu. Vì thế, nói rằng chờ chủ trương thì không đúng, trong lúc người bệnh cần thuốc thì có chờ được không?

Việc thiếu vaccine của một cơ sở y học đầu ngành là khó chấp nhận. Nhân đây cũng nói thêm về việc một số địa phương do không tổ chức được việc tiêm mũi 3, mũi 4 cho người dân trên địa bàn đã trả lại vaccine. Đây cũng lại là một hành vi thiếu trách nhiệm, không làm hết trách nhiệm với công việc đảm nhận, vô cảm trước sức khỏe của người dân. Trong bối cảnh chưa tự điều chế được vaccine ngừa Covid-19, Đảng, Nhà nước đã dồn biết bao công sức lo cho dân có vaccine, vượt qua những trận dịch hiểm nghèo. Vậy mà nay dịch bệnh vẫn đe dọa, nhưng lại không thể tổ chức tiêm được vaccine, nguy cơ vaccine hết hạn, thì cũng thật khó chấp nhận.

Trở lại với việc thiếu vaccine tại Viện Pasteur TP HCM, cũng may là mới chỉ có viện này như thế. Vì rằng, trong một cuộc họp trực tuyến toàn quốc mới đây, Quyền Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan đã cảnh báo chúng ta đang đứng trước nguy cơ “dịch chồng dịch”. Cụ thể, số người mắc Covid-19 đã có dấu hiệu tăng trở lại, có ngày tới 2.000 ca. Số người trở nặng, phải thở ô-xy đang nhiều hơn. Đậu mùa khỉ chưa xâm nhập vào nước ta nhưng một số quốc gia láng giềng đã xuất hiện ca bệnh, trong khi đó Giám đốc Tổ chức Y tế thế giới (WHO) đã xác đinh đây là dịch bệnh khẩn cấp toàn cầu. Còn về dịch sốt xuất huyết, ở ta đang vào đỉnh dịch, với số ca tăng liên tục trong vòng hơn một tháng qua, hơn 40 người tử vong. Trong khi đó cúm A, dịch chân tay miệng vẫn chưa thuyên giảm.

Trong tình thế ấy việc phòng, chống bệnh dịch là vô cùng quan trọng, mà vaccine luôn được coi là lá chắn chắc chắn nhất cho tất cả chúng ta.

Vì vậy, việc một cơ sở y học lớn như Viện Pasteur TP HCM gần như hết sạch tất cả các loại vaccine thì thật là khó hiểu, khó chấp nhận.