Mục sở thị ‘cụ xoài’ hơn 340 năm tuổi, 6 người ôm thân không xuể ở Bạc Liêu

Nằm cách trung tâm TP Bạc Liêu khoảng 7km, từ chùa Xiêm Cán đi về hướng Nhà Mát khoảng 200m, phía xa đã thấy sừng sững "cụ xoài" có tuổi đời hơn 340 năm tuổi cổ ở ấp Biển Tây B, xã Vĩnh Trạch. Cây xoài có chiều cao 20m, tán lá tỏa rộng trên 300m2, gốc xoài to 6 người ôm thân không hết. Đây được xem là cây xoài cổ thụ có tuổi thọ cao nhất ở ĐBSCL.

Ông Trần Chí Quang, Ban trị sự chùa Ông Bổn ở xã Vĩnh Trạch Đông, TP Bạc Liêu nhiều nhiệm kỳ cho biết, theo những bậc cao niên tại đây kể lại, không ai biết cây xoài này do ai trồng và được trồng từ khi nào. Vào cuối thế kỷ 17, các lưu dân Trung Quốc thời nhà Minh không phục nhà Thanh, đã di cư đến các vùng biển khu vực Tây Nam Bộ. Khi lưu dân đến vùng đất Vĩnh Trạch Đông thì đã có cây xoài tán rộng, gốc to một người ôm không xuể.

“Ban đầu, cư dân thưa thớt nên ít ai để ý đến "cụ" xoài. Sau này, dân dần đông lên. Ở gần biển, sản vật nhiều nên lúc đó tổ tiên ông Quang cũng như mọi người ít lo đến cái ăn, nhưng họ lại đối mặt với tình cảnh khát nước ngọt sinh hoạt. Khu vực này nước mặn quanh năm, nhưng dưới gốc xoài lại có mạch nước ngầm, nên đã quyết định ở lại, dựng làng sinh sống. Tôi nghe ngoại kể hồi đó nước ngọt quý lắm”, ông Quang kể.

Ông Quang thông tin thêm, thời kỳ đó vẫn còn là nơi rừng thiêng nước độc, có rất nhiều thú dữ, dưới gốc xoài đã xuất hiện một con cọp, nhưng nó lại hiền lành đến kỳ lạ, không bao giờ quấy phá dân làng, mà ngược lại người dân còn cảm thấy được con hổ này bảo vệ. Chính vì thế, dân làng đã tôn cọp thành “Thần Hổ”, mỗi năm vào ngày 28/7 âm lịch đều tổ chức cúng bái long trọng dưới gốc cây xoài, việc cúng lễ vật cho “Thần Hổ” đã trở thành tín ngưỡng dân gian của người dân địa phương để cầu mọi sự an lành, mưa thuận gió hòa, cuộc sống ấm no, hạnh phúc.

Mặc dù tuổi thọ cao đến thế, nhưng hàng năm xoài vẫn ra hoa và rất sai trái, đến mùa xoài chín, hương thơm lan tỏa khắp cả một vùng. Trái xoài chỉ to bằng quả cóc, dính với nhau thành từng chùm, chứ không riêng lẻ nên bà con trong vùng gọi là xoài cóc.

Trải qua nhiều biến cố, chiến tranh, bom đạn, cây vẫn chưa hề có dấu hiệu của sự tàn lụi mà đứng hiên ngang đón nắng gió. Với tuổi thọ và đặc điểm hiếm có, năm 2015, cây đã được Hội Bảo vệ thiên nhiên và môi trường Việt Nam công nhận là cây di sản Việt Nam.