Nội chiến Afghanistan 'không thể tránh khỏi' nếu Taliban từ chối các cuộc đàm phán từ phe đối lập

Một trong những nhân vật chính dẫn đầu phe đối lập chống lại Taliban ở Afghanistan, Ahmad Massoud đã cảnh báo rằng nội chiến là không thể tránh khỏi nếu giữa họ và các tay súng không có một thỏa thuận chia sẻ quyền lực toàn diện.

Massoud là con trai của Ahmad Shah Massoud, người đã chống lại Taliban trong những năm 1990 và bị ám sát 2 ngày trước vụ tấn công khủng bố vào tòa tháp đôi kinh tế ngày 11/9/2001. Ông đã phát biểu trên kênh truyền hình Al-Arabiya (Dubai) rằng nếu lực lượng Hồi giáo này từ chối đối thoại, nội chiến sẽ nổ ra.

Massoud - người lãnh đạo Mặt trận Kháng chiến Quốc gia Afghanistan, đã thiết lập căn cứ tại thung lũng Panjshir, phía Bắc thủ đô Kabul. Đây cũng là nơi cựu Phó Tổng thống Amrullah Saleh từng ẩn náu.

Các bình luận của ông trong một bài đăng trên tờ Washington Post vào tuần trước đã kêu gọi Mỹ cung cấp vũ khí cho lực lượng của mình.

Ngày 22/8, Taliban cho biết “hàng trăm” tay súng của họ đang đến thung lũng Panjshir để kiểm soát tình hình, sau khi các quan chức địa phương từ chối bàn giao quyền lực một cách hòa bình.

Lời cảnh báo của Massoud được đưa ra sau khi Taliban biểu dương lực lượng của mình kiểm soát tốt các khu vực xung quanh sân bay Kabul hỗn loạn, nơi NATO đã ghi nhận 20 người thiệt mạng trong tuần qua.

Như các nhân chứng hôm 22/8 chia sẻ, lực lượng Taliban liên tục nã súng vào không trung và sử dụng dùi cui để buộc mọi người xếp hàng trật tự bên ngoài cổng chính và không tụ tập. Tuy nhiên, nếu Taliban ngày càng kiểm soát mạnh mẽ hơn sân bay Kabul thì việc rời khỏi đất nước sẽ là một vấn đề lớn.

James Heappey, Bộ trưởng Lực lượng vũ trang của Anh cho biết, đám đông bên ngoài sân bay đã được cải thiện bởi “sự sắp xếp của Taliban”, điều đó cho phép Anh sơ tán người dân nhanh hơn. “Tôi nghĩ đó là điều rất đáng khích lệ,” ông nhấn mạnh.

Trong một đoạn âm thanh được đăng tải trên mạng, Amir Khan Muttaqi, người đứng đầu hội đồng hướng dẫn của Taliban, đã miêu tả các động thái của Mỹ là “bạo ngược” - mặc dù chính các tay súng Hồi giáo đã đánh và nã súng vào những người dân đang cố gắng tiếp cận sân bay tuần trước. Các lực lượng giờ đây liên tục đổ lỗi cho nhau, còn người dân thì không biết nên đổ lỗi cho ai.

Phát biểu của Taliban diễn ra sau khi Tổng thống Mỹ Joe Biden kích hoạt Hạm đội Không quân Dự bị Dân sự Mỹ, điều động máy bay từ 6 tàu sân bay thương mại để giúp sơ tán người dân đến các địa điểm bên ngoài Afghanistan.

Với việc Taliban đang tiến tới khẳng định chính phủ mới, nhóm này đã kêu gọi mở cửa trở lại các trường học đồng thời cho biết họ sẽ gặp gỡ các Thống đốc trên khắp Afghanistan. “Chúng tôi không ép buộc bất cứ cựu quan chức chính phủ nào tham gia hoặc chứng minh lòng trung thành với Taliban. Họ có quyền rời khỏi đất nước nếu muốn”, một quan chức Taliban cho biết.

Sự trở lại của Taliban đang đưa người dân Afghanistan lại gần hơn với quá khứ đen tối, dưới sự cai trị hà khắc của luật lệ mà nhóm Hồi giáo Sunni đã từng áp đặt khi nắm quyền cách đây hai thập kỷ.