Hoạt động giám sát và phản biện xã hội là nhiệm vụ trọng tâm của hệ thống MTTQ Việt Nam các cấp nhằm góp phần xây dựng Đảng, xây dựng chính quyền vững mạnh cũng như thúc đẩy kinh tế - xã hội phát triển. Trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên, các hoạt động giám sát và phản biện vẫn đang được MTTQ và các tổ chức thành viên thực hiện hiệu quả, thực chất.
Thời gian qua, MTTQ các cấp trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên đã thực hiện việc giám sát, phản biện xã hội thông qua nhiều kênh như: Thành lập tổ, đoàn giám sát; giám sát thông qua hoạt động của Ban Thanh tra nhân dân, Ban giám sát đầu tư của cộng đồng; phản biện trực tiếp các chủ đề, lĩnh vực “nóng” của tỉnh.
Đặc biệt, sau 5 năm thực hiện Nghị quyết liên tịch số 403/2017/NQLT-UBTVQH14-CP-ĐCTUBTƯMTTQVN ngày 15/6/2017 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chính phủ và Đoàn Chủ tịch UBTƯ MTTQ Việt Nam quy định chi tiết các hình thức giám sát, phản biện xã hội của MTTQ Việt Nam, các cấp ủy Đảng, chính quyền tỉnh Thái Nguyên đã nhận thức đầy đủ, rõ ràng hơn về vị trí, vai trò giám sát, phản biện của MTTQ trong hệ thống chính trị đó là đại diện bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của nhân dân; kịp thời phát hiện và xử lý sai phạm, khuyết điểm; kiến nghị sửa đổi bổ sung khung chính sách, pháp luật, phát huy quyền làm chủ của nhân dân.
Ông Lê Thanh Hiệp - Chủ tịch UBND xã Ký Phú (huyện Đại Từ) cho biết, vai trò giám sát, phản biện là nhiệm vụ quan trọng của MTTQ Việt Nam để kịp thời nắm bắt tâm tư, nguyện vọng của cán bộ, đảng viên và nhân dân. Qua giám sát, nhiều vướng mắc, tồn tại đã được chỉ ra, nhất là trong công tác đền bù, giải phóng mặt bằng. Đặc biệt, sau khi đoàn giám sát của MTTQ cùng các tổ chức thành viên đến giám sát, dựa trên những đề xuất, kiến nghị của đoàn công tác, xã đã xây dựng kế hoạch khắc phục những khó khăn, vướng mắc, từ đó đưa ra cách làm hiệu quả trong thực hiện các chính sách trên địa bàn. “Thông qua những buổi làm việc đó, nhiều vấn đề phức tạp, hạn chế cần khắc phục của chính quyền, cơ quan, đơn vị đã kịp thời được sửa đổi nhằm mang lại hiệu quả cao hơn khi triển khai, áp dụng vào thực tế”, ông Hiệp chia sẻ.
Còn bà Lê Thị Thu An - Phó Trưởng ban Kinh tế - Ngân sách HĐND tỉnh Thái Nguyên cho biết, có thể nói đoàn giám sát của Mặt trận gồm rất nhiều thành phần nên có cái nhìn toàn diện, đáp ứng được nhu cầu của nhân dân. Trên cơ sở nội dung giám sát, các kiến nghị đề xuất và kết quả giám sát những năm qua luôn được phản hồi lại theo đúng tâm tư, nguyện vọng của nhân dân. Do đó, MTTQ chính là cầu nối để đưa tiếng nói của nhân dân đến cấp ủy, chính quyền và các cơ quan chức năng. Không những vậy, việc xây dựng kế hoạch giám sát, phản biện xã hội của MTTQ và các tổ chức đoàn thể được thực hiện đúng quy định. Việc lựa chọn nội dung giám sát được hiệp thương, thống nhất trên cơ sở nắm bắt dư luận xã hội và những vấn đề được đông đảo đoàn viên, hội viên và các tầng lớp nhân dân quan tâm.
Theo báo cáo của Ủy ban MTTQ tỉnh Thái Nguyên, 5 năm qua, MTTQ và các tổ chức thành viên các cấp đã tổ chức chủ trì, giám sát 1.300 chuyên đề bằng hình thức thành lập đoàn giám sát. Trong đó, riêng cấp tỉnh, đã chủ trì 16 cuộc giám sát chuyên đề và tiến hành khảo sát, giám sát trực tiếp tại 45 cơ quan, đơn vị. Giám sát gián tiếp thông qua báo cáo 106 cơ quan, đơn vị. Các tổ chức thành viên trong tỉnh cũng chủ trì giám sát 35 chuyên đề. Trong đó, đã giám sát trực tiếp tại 128 cơ quan, đơn vị và giám sát gián tiếp thông qua báo cáo 99 cơ quan, đơn vị. Trong 5 năm qua, các Ban Thanh tra nhân dân của các xã, phường, thị trấn cũng đã tổ chức 2.470 cuộc giám sát, kiến nghị giải quyết 209 vụ việc. Các nội dung kiến nghị được cấp có thẩm quyền tiếp thu, chỉ đạo giải quyết. Ban Giám sát đầu tư của cộng đồng các xã, phường, thị trấn cũng đã tổ chức 3.632 cuộc giám sát, kiến nghị giải quyết 367 vụ việc.
Ông Phạm Thái Hanh - Chủ tịch Ủy ban MTTQ tỉnh Thái Nguyên cho biết, trong 5 năm qua, công tác giám sát và phản biện xã hội của Ủy ban MTTQ và các tổ chức thành viên ngày càng đi vào chiều sâu, chất lượng cũng được nâng lên. Theo đó, MTTQ các cấp đã thực hiện tốt chức năng đại diện bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của nhân dân; góp phần hoàn thiện cơ chế, chính sách và thi hành pháp luật tại địa phương cũng như nâng cao hiệu quả công tác quản lý nhà nước. Để tiếp tục phát huy hiệu quả của hoạt động giám sát, MTTQ các cấp sẽ tiếp tục đổi mới nội dung, phương thức giám sát theo hướng chủ động; chú trọng giám sát theo chuyên đề; tập trung vào những vấn đề liên quan trực tiếp đến quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của nhân dân.
Để tiếp tục nâng cao chất lượng các hoạt động giám sát và phản biện xã hội, trong thời gian tới, MTTQ các cấp trên địa bàn tỉnh sẽ tăng cường phối hợp với các tổ chức thành viên và cơ quan chức năng trong công tác này. Bên cạnh đó, tổ chức nhiều đợt tập huấn kỹ năng giám sát cho đội ngũ cán bộ làm công tác Mặt trận các cấp; tăng cường trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm về hoạt động giám sát...