Trưng bày mộc bản trường học Phúc Giang

Một góc trưng bày triển lãm mộc bản trường học Phúc Giang. Ảnh: Phạm Quý.

Triển lãm trưng bày một số hiện vật tiêu biểu, điển hình của mộc bản trường học Phúc Giang. Đây là những tư liệu thể hiện sự ảnh hưởng và tầm quan trọng của Nho giáo với đất nước và trong đời sống xã hội, đặc biệt trong việc đào tạo nhân tài từ giữa thế kỷ XVIII đến đầu thế kỷ XX.

Khối tư liệu mộc bản thể hiện cho giai đoạn hoạt động văn hóa và giáo dục của dòng họ Nguyễn Huy. Bản thân mỗi mộc bản cũng là một tác phẩm độc đáo, một cổ vật quý hiếm. Với những giá trị về lịch sử văn hóa, khoa học…

Mộc bản trường học Phúc Giang đã đáp ứng đầy đủ tiêu chí di sản tư liệu ký ức của UNESCO về hình thức và nội dung cũng như tính độc đáo, tính xác thực, tầm ảnh hưởng khu vực và quốc tế… Ngày 19/5/2016, mộc bản trường học Phúc Giang đã chính thức được Ủy ban chương trình Ký ức thế giới, khu vực châu Á – Thái Bình Dương của UNESCO công nhận và cấp bằng Di sản tư liệu thế giới.

Theo ông Nguyễn Trí Sơn – Giám đốc Bảo tàng Hà Tĩnh: Mộc bản trường học Phúc Giang là những bản gỗ dùng in sách “giáo khoa” để phục vụ cho việc dạy và học, được hình thành trong quá trình hoạt động giáo dục, văn hóa của dòng họ Nguyễn Huy – Trường Lưu, xã Lai Thạch, huyện Thiên Lộc trước đây, nay là xã Trường Lộc, huyện Can Lộc, tỉnh Hà Tĩnh.

Mộc bản ra đời từ giữa thế kỷ XVIII, được sử dụng cho đến những năm đầu thế kỷ XX, gắn liền với Trường Lưu học hiệu, Phúc Giang thư viện và các danh nhân của họ Nguyễn Huy, nơi đã đào tạo được trên 30 Tiến sĩ và hàng ngàn hương cống, cử nhân. Nhiều người trong số họ về sau là các quan lại cao cấp, các nhà ngoại giao, nhà văn, nhà thơ, nhà giáo nổi tiếng.

Theo truyền ngôn và ký ức của các thế hệ hậu duệ dòng họ Nguyễn Huy, trước đây mộc bản có đến hàng ngàn bản, được bảo quản và cất giữ ở nhà thờ đại tôn dòng họ. Nhưng vì nhiều lý do khác nhau, nhiều mộc bản đã bị mai một, hư hỏng mất mát. Hiện nay số lượng chỉ còn 383 bản, là khối mộc bản duy nhất, cổ nhất về giáo dục của một dòng họ còn lưu giữ được ở Việt Nam.

Được sự giúp đỡ của các chuyên gia đến từ Viện nghiên cứu Hán Nôm, các nhà nghiên cứu lịch sử văn hóa, diện mạo cũng như những giá trị đích thực của hệ thống di sản tư liệu mộc bản của dòng họ Nguyễn Huy mới dần được khẳng định và được quan tâm hơn.

Triển lãm “Mộc bản trường học Phúc Giang – Di sản tư liệu thế giới” sẽ mở cửa đến hết ngày 30/5.