Từ Campuchia trở về sau 25 năm bị báo tử

Ông Phạm Văn Bình (mặc áo bộ đội) trở về trong niềm vui khôn xiết của người thân.

Số phận người lính nơi xứ người

Theo giấy báo tử, ông Phạm Văn Bình (SN 1954) cấp bậc hạ sĩ, chức vụ chiến sĩ. Ông Bình nhập ngũ tháng 9/1977, công tác tại đơn vị Đoàn 8, Quân khu 9; hy sinh ngày 21/2/1979 tại chiến trường Campuchia trong trường hợp chiến đấu, mất tin.

Giờ đây, sau bao nhiêu năm lưu lạc xứ người, ngày trở về quê nhà, tìm được ký ức một thời ở vùng quê nghèo Kỳ Sơn, gặp ai ông Bình cũng rưng rưng nước mắt xúc động không nói nên lời. Vì đã cách xa quá lâu nên ông không thể nhớ hết tên từng người thân của mình mà phải “lục tìm” trong ký ức một lúc, sau đó vỡ òa niềm vui khi nhớ lại được từng người thân của mình.

Nghe chuyện đời, chuyện thời lính của “liệt sĩ” Bình, nhiều người không cầm được nước mắt. Ôm chặt những người thân ở sân nhà cháu ruột, ông Bình cho biết, bố mẹ ông sinh được 2 người con trai, ông là con út. Năm 1977, ông lên đường nhập ngũ vào Trung đoàn 18, Sư đoàn 325, Quân đoàn 2 (đóng tại huyện Cam Lộ, tỉnh Quảng Trị).

Sau đó, đơn vị được chuyển vào đóng tại khu vực biên giới thuộc huyện Hà Tiên, tỉnh Kiên Giang. Cuối tháng 12/1977, ông cùng đồng đội tham gia chiến đấu tại Campuchia và được phân vào đơn vị thông tin thuộc Đoàn 8, Quân khu 9, đóng tại tỉnh Kampong Thom.

Giấy báo tử xác nhận ông Bình đã hi sinh.

“Lúc đó, tôi nhận nhiệm vụ đem tin tức từ Trung đoàn lên Sư đoàn cách đó khoảng 80 km. Đầu năm 1979, khi đang trên đường đưa thông tin liên lạc, tôi bị quân Pol Pot phục kích bắn bị thương. May mắn tôi được dân bản ở huyện Baray (tỉnh Kampong Thom) đi rừng cứu sống. Kể từ đó, tôi mất toàn bộ giấy tờ tùy thân, hoàn toàn mất liên lạc với đồng đội và đơn vị”, ông Bình kể lại.

Mất hết giấy tờ tùy thân, người bản địa không ai biết tiếng Việt nên ông Bình không thể nào liên lạc được với đơn vị và người thân, ông đành chấp nhận lưu lại huyện Baray, thuộc tỉnh Kampong Thom (Campuchia). Để kiếm kế sinh nhai, ông Bình phải bươn chải đủ nghề như phụ hồ, công nhân cao su…Năm 2004, ông được một người phụ nữ dân tộc Chăm lấy làm chồng và sinh sống tại đó đến nay.

“Lúc đó vợ chồng tôi khổ lắm, sức tôi lại yếu, tiền bạc không có. Muốn liên lạc về nhà nhưng cũng không biết làm thế nào. Con gái tôi nay đã 10 tuổi. Cuộc sống lâu nay ở bên ấy rất khổ vì ở miền núi, vùng sâu vùng xa, chưa có điện, nước sinh hoạt cũng phải dùng nước mưa”, ông Bình nghẹn ngào.

Bất ngờ trở về

Sau khi chiến tranh kết thúc, gia đình ông Bình nỗ lực tìm kiếm ông khắp nơi nhưng không hề có tin tức gì. Gia đình nhận được giấy báo tử và xác nhận liệt sĩ vào năm 1993. Khi mẹ ông Bình còn sống, bà đã được hưởng chính sách thân nhân liệt sĩ. Tuy nhiên, hiện nay các cụ đã mất nên gia đình người cháu của ông Bình chỉ nhận được chế độ hương khói và quà vào những ngày lễ tết.

Chị Phạm Thị Lợi (36 tuổi, cháu ruột ông Bình) cho biết, ông Bình là em trai ruột của bố chị và ông đã mất. Khi còn sống bố chị cũng thường xuyên nhờ người tìm kiếm tung tích hoặc mộ phần nhưng không được. Gia đình đành lập bàn thờ vong để lo hương khói.

Khoảng giữa tháng 11/2018, có tài khoản Facebook Nguyễn Nhật Dũng (quê ở xã Kỳ Phú, huyện Kỳ Anh) đăng ảnh ông Bình lên để tìm kiếm người thân cho ông. “Tôi theo số điện thoại gọi vào mới biết anh Dũng đang là giám đốc của nông trường cao su đóng tại Campuchia, nơi chú tôi đang làm công nhân. Khi biết tin chú còn sống, mấy anh chị em tôi vô cùng vui mừng và tìm cách để đưa chú về”, chị Lợi chia sẻ.

Gia đình ông Bình ở Campuchia.

Theo chị Lợi, khoảng 1 tuần trước, sau khi làm xong thủ tục, chị cùng anh trai là Phạm Trung Hiếu lên đường sang Campuchia để đón người chú về nhà.

“Khi qua đến nơi, chú Bình nhận ra tôi ngay nên hai chú cháu ôm nhau khóc. Hiện chú tôi đã có vợ và một con gái 10 tuổi. Theo dự định của gia đình, sau khi sức khỏe của chú Bình ổn định thì sẽ đón vợ con chú về”, anh Hiếu nói.

Ông Nguyễn Anh Ngọc, Chủ tịch UBND xã Kỳ Sơn cho biết, cách đây nửa tháng, xã nhận được thông tin từ người thân của ông Bình là ông còn sống và đang ở Campuchia, chính quyền địa phương đã báo cho Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Hà Tĩnh và UBND huyện đồng thời tiến hành làm giấy tờ tùy thân cho ông Bình.