2 tháng qua, dọc các cảng biển, lạch sông ở Nghệ An, hình ảnh thường thấy chính là hàng trăm tàu thuyền nằm bờ. Việc giá xăng dầu tăng liên tục sau thời gian ra Tết, đã khiến ngư dân không mặn mà vươn khơi, nhiều ngư dân đã “chuyển hướng” tìm những công việc mới.
Ra khơi cập cảng là lỗ
Có mặt tại xã Sơn Hải, huyện Quỳnh Lưu sáng ngày 15/3, nơi có cảng Lạch Thơi với sức chứa khoảng 300 tàu thuyền. Mặc dù không phải mùa mưa bão, nhưng cảnh tượng hàng trăm chiếc thuyền xếp hàng nằm bờ khiến ai cũng xót lòng.
Buồn vì giá xăng tăng cao, nhưng một phần là không thể giữ thuyền viên ở lại. Bởi, không ra khơi đồng nghĩa với việc không có thu nhập, trong khi các thuyền viên phải lo cho cuộc sống. Sắm con tàu hơn 900CV cách đây 5 năm, lần đầu tiên chiếc thuyền hơn 3 tỷ đồng của anh Trương Văn Phúc, xóm 8, xã Sơn Hải phải nằm bờ lâu như vậy.
“Chi phí cho mỗi chuyến ra khơi liên tục “lập đỉnh”, tiêu tốn của tôi 60-80 triệu đồng tiền xăng dầu. Phải tạm dừng ra khơi, chứ không mỗi lần cập bờ là lỗ. Mong muốn giá xăng giảm để có cơ hội bám biển, chứ đà này việc nằm bờ càng kéo dài” - anh Phúc buồn bã.
Không chỉ anh Phúc, mà tại cảng cá Lạch Thơi, có hàng trăm chủ tàu đủ loại công suất phải nằm một chỗ. Việc tàu thuyền nằm bờ, đã kéo theo lượng thủy sản cập cảng giảm.
Chị Nguyễn Thị Thơm, xã Sơn Hải cho biết: Ngày thường cảng cá nhộn nhịp tàu cập bến, lượng thủy sản dồi dào. Nhưng nhiều tháng nay, thuyền nằm bờ nên không có hải sản cập bến, đồng nghĩa với với cảng cá ít người lui tới.
Tại cảng cá Lạch Quèn (Quỳnh Lưu) hàng trăm chiếc tàu thuyền xếp hàng dài nằm bờ chờ xăng, dầu xuống giá, khiến khung cảnh đìu hiu, vắng lặng. Bà Hồ Thị Tình (42 tuổi) xã Quỳnh Nghĩa, chủ tàu 800CV cho biết: Hiện nay do giá xăng tăng cao nên mỗi chuyến đi biển về may mắn thì hòa, không là lỗ.
“Để có chiếc thuyền này, 11 gia đình góp vốn với nhau, mỗi chuyến đi biển tổng thu 160 triệu đồng, trong đó chi phí xăng dầu đã hết 100 triệu đồng, các chi phí khác tầm 30 triệu đồng, nếu tính cả hao mòn máy móc sẽ hòa vốn, còn dư thì cũng khoảng 2 triệu đồng mỗi người cho 20 ngày lênh đênh trên biển”- bà Tình cho biết.
Chuyển đổi nghề
Không những giá xăng dầu tăng cao, mà từ nhiều năm nay do nhiều nguyên nhân khác nhau, ngư dân tại Nghệ An đã không mặn mà với nghề biển. Tại xã Sơn Hải, huyện Quỳnh Lưu, theo thống kê, trước năm 2015, địa phương này có 260 tàu cá đánh bắt hải sản với trên 3.200 lao động. Nhưng đến nay, số lượng này chỉ còn 115 tàu cá và hơn 700 lao động.
Trao đổi với PV Báo Đại Đoàn Kết, ông Cao Xuân Điệp, Chủ tịch UBND xã Sơn Hải cho biết: “Nhiều tháng nay, tàu thuyền của ngư dân trong xã phải nằm bờ, chi phí xăng dầu đã vượt khả năng của mỗi chuyến đi. Chính quyền đồng cảm với người dân, nhưng cấp xã như chúng tôi cũng không biết làm gì ngoài đề xuất cấp trên có chính sách phù hợp cho ngư dân có cơ hội bám biển”.
Theo ông Điệp, do vấp phải khó khăn trong việc đi biển, nhiều người dân trên địa bàn đã nhanh chóng chuyển đổi nghề nghiệp. “Hơn 7 năm nay, hàng ngàn người dân địa phương chúng tôi đã chuyển đổi nghề nghiệp, tìm hướng xuất khẩu lao động”- ông Điệp nói.
Thống kê của Sở NNPTNT tỉnh Nghệ An, hiện địa phương này có hơn 3.400 tàu thuyền, trong đó có hơn 1.000 chiếc công suất lớn, đánh bắt xa bờ. Ông Trần Xuân Học - Phó Giám đốc Sở NNPTNT tỉnh Nghệ An cho biết: Do nhiều nguyên nhân trong hai năm qua, ngư dân cũng như hoạt động nghề biển gặp nhiều khó khăn. Sản lượng khai thác trong tháng 1/2022 đạt 12.159 tấn (giá trị ước đạt 237,32 tỷ đồng). Trong đó, sản lượng khai thác biển đạt 11.638 tấn, bằng 6,85% so với kế hoạch năm, tăng 8,45% so với cùng kỳ năm trước. Trong năm 2022 Nghệ An đặt kế hoạch khai thác 175.000 tấn hải sản.
Trong khi đó ông Chu Quốc Nam - Phó Chi cục trưởng Chi cục Thủy sản Nghệ An cho rằng: Để động viên ngư dân tiếp tục bám biển, ngoài các chính sách của tỉnh, Chi cục cũng đang nỗ lực làm tốt công tác quản lý khai thác, bảo vệ nguồn lợi thủy sản, đăng ký, đăng kiểm, cấp phép và nuôi trồng thủy sản nước mặn, lợ. Bên cạnh đó nắm bắt thời tiết dự báo ngư trường cho bà con, hỗ trợ máy thông tin tầm xa...