Áp lực thi đỗ trường chuyên

Áp lực chồng áp lực

Chị Nguyễn Vân Trúc (Ba Đình, Hà Nội) có con đang học lớp 9 chia sẻ, với thành tích 8 năm liền là học sinh giỏi, đạt nhiều giải thưởng của các cuộc thi toán cấp trường, cấp thành phố… nên gia đình cũng muốn con cọ xát ở môi trường cấp 3 chuyên có nhiều bạn giỏi. Đây cũng là nguyện vọng của con, nên hàng tuần ngoài bài vở trên lớp, con còn tham gia 2 lớp luyện thi môn Toán, 2 buổi học tiếng Anh ở trung tâm. Dù chị Trúc rất xót con học tập căng thẳng, hầu như không có giờ nghỉ ngơi nhưng qua tìm hiểu kinh nghiệm của các phụ huynh khác, nếu chỉ học kiến thức trên lớp sẽ khó để đỗ vào lớp chuyên.

“Ngay từ hè chuẩn bị lên lớp 9, cháu đã nói với tôi về việc muốn thử sức thi vào trường chuyên. Tôi hoàn toàn ủng hộ và tạo điều kiện, đưa đón con tới các lớp học thêm nhưng tôi luôn nhấn mạnh rằng, không vì thi chuyên mà con được phép học lệch các môn khác. Con cần sắp xếp thời gian một cách khoa học, tập trung học các kiến thức trên lớp và chỉ học thêm những gì không thể tự học được để tránh học thêm quá nhiều” – chị Trúc cho hay.

Trên nhiều diễn đàn phụ huynh, ngay từ đầu năm học nhiều cha mẹ đã đăng đàn chia sẻ về kinh nghiệm ôn thi vào lớp chuyên, trường chuyên. Đặc biệt là khi Trường ĐH Ngoại ngữ, ĐH Quốc gia Hà Nội công bố cấu trúc đề thi tuyển sinh vào lớp 10, Trường THPT chuyên Ngoại ngữ năm 2023 đã nhận được sự quan tâm của nhiều phụ huynh. Đây là một trong số những trường chuyên có tỷ lệ thí sinh đăng ký cao trong khi chỉ tiêu có hạn, đồng nghĩa với việc sẽ có nhiều thí sinh đăng ký và nhận kết quả… trượt.

Tương tự, những ngôi trường chuyên khác dù không công bố đề thi tham khảo hay cấu trúc đề thi nhưng đề thi của các năm trước, các bộ tài liệu ôn thi… được chia sẻ miễn phí/có phí trên các diễn đàn, mạng xã hội cho thấy, nguyện vọng chính đáng của nhiều học sinh hiện nay muốn thử sức thi vào trường chuyên.

Tuy nhiên, nhìn từ thực tế những năm qua, nhiều học sinh trúng tuyển vào các lớp chuyên không chỉ có bề dày thành tích học tập tốt ở cấp tiểu học, THCS mà còn cần sự nỗ lực vượt trội trong năm học cuối cấp, đặc biệt là kết quả học tập ở môn chuyên. Ngoài học tốt kiến thức trên lớp là đương nhiên, thí sinh cần tìm thêm các tài liệu để luyện đề, làm quen với đề.

Mai Vũ Tuấn, học sinh lớp 9 ở một trường điểm của huyện Thanh Trì (Hà Nội) có nguyện vọng thi vào lớp chuyên Toán cho biết, để tăng cơ hội trúng tuyển vào các trường chuyên, cháu dự định sẽ đăng ký thi vào 4 trường ở Hà Nội có lớp chuyên Toán. Tham khảo các năm trước, mỗi trường có cấu trúc đề thi khác nhau nhưng nhìn chung đều khó, đều phải học mở rộng thêm nhiều kiến thức ngoài sách giáo khoa.

Để trúng tuyển một suất vào trường chuyên, nhiều gia đình đã đầu tư từ sớm để mong con có được “trái ngọt”. Song trong cuộc đua vào lớp 10 vốn vô cùng căng thẳng thì cuộc đua vào trường chuyên, lớp chọn còn căng thẳng hơn gấp nhiều lần bởi đây là cuộc “thi đấu” giữa các học sinh giỏi với nhau, chỉ một sơ suất nhỏ cũng có thể trượt.

Đặt kỳ vọng phù hợp

Trong Lễ Tuyên dương thủ khoa xuất sắc tốt nghiệp các trường đại học, học viện trên địa bàn Hà Nội năm 2022 tổ chức giữa tháng 11 vừa qua, Nguyễn Thị Khánh Linh - thủ khoa tốt nghiệp lớp Quan hệ quốc tế và Truyền thông toàn cầu K38 - Học viện Báo chí và Tuyên truyền cho biết, có thành tích nhiều năm liền là học sinh giỏi, giật giải thi học sinh giỏi và đứng đầu lớp ở trường huyện những năm cấp 2 nhưng em rất sốc vì không đủ điểm giành vé vào lớp 10 Trường THPT chuyên Nguyễn Huệ. Thi trượt nhưng Linh nhận thức rõ lý do là vì hôm đó em đã làm bài không tốt, tự đánh mất cơ hội chứ không có sự kém may mắn gì ở đây. Vì vậy, sau đó nữ sinh xác định phải nỗ lực nhiều hơn. Ngoài việc học hành chăm chỉ trên lớp, em giữ thói quen tìm kiếm những đề thi của trường chuyên để ôn luyện. Sau đó, Linh giành giải Nhì cuộc thi học sinh giỏi Ngữ văn năm lớp 12 của Hà Nội, thi đỗ vào đại học chuyên ngành yêu thích.

Cũng từng gặp thất bại đầu đời, trượt nguyện vọng 1 vào Trường chuyên mơ ước là Nguyễn Minh Hải, hiện đang là sinh viên Trường Skidmore College (Mỹ) với học bổng 200.000 USD đáng mơ ước. Hải nhớ lại “cú ngã” trong kỳ thi vào 10 khiến thời gian đầu khi bước vào cấp 3, em tự ti và xấu hổ về bản thân. Song, thời gian trôi qua, có cơ hội gặp được những người bạn mới, những thầy cô giáo luôn hết mình vì học sinh đã thật sự giúp em tìm lại được sự tự tin và tích cực vốn có để phát huy hết khả năng của mình.

Cánh cửa này khép lại sẽ có những cánh cửa khác mở ra. Bên cạnh việc đặt ra mục tiêu đỗ vào trường cấp 3 mình mơ ước, trong đó có trường chuyên với một kế hoạch học tập cụ thể, rõ ràng thì mỗi học sinh và gia đình cũng cần có thêm những chuẩn bị tinh thần khác, các phương án khác để không bị động nếu chưa đạt được nguyện vọng mong ước.