Báo động chi vượt quỹ bảo hiểm y tế

Người dân khám chữa bệnh bằng BHYT tại Hà Tĩnh. (Ảnh: Hà Phương).

39.000 tỷ đồng khám chữa bệnh bảo hiểm y tế

Đây là số tiền các cơ sở y tế đề nghị thanh toán cho các chi phí khám chữa bệnh (KCB) BHYT trong 6 tháng đầu năm. Con số này theo cơ quan BHXH là con số vượt so với số dự toán rất nhiều.

Năm 2017, theo tính toán của cơ quan BHXH, dự toán chi quỹ BHYT khoảng 71.000 tỷ đồng. Nếu chi 71.000 tỷ đồng thì tổng số còn thiếu trong năm khoảng 7.000 tỷ nữa, mà 7.000 tỷ đồng này cần có sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị để kiểm soát chi phí đó. “BHXH Việt Nam đã có công văn gửi tất cả UBND 63 tỉnh - thành phố về kiểm soát chi KCB BHYT. Tuy nhiên, hiện tại, theo báo cáo số liệu tạm ứng kinh phí đến hết Quý III/2017, đã có 22 tỉnh- thành phố vượt quá dự toán kinh phí năm 2017. Nhưng câu hỏi là lấy tiền đâu để mà cấp tiếp?”- ông Phạm Lương Sơn băn khoăn.

Cũng theo ông Sơn, muốn cấp thì phải lấy từ dự phòng, mà dự phòng phải xin ý kiến của Chính phủ, và chỉ được cấp khi có số quyết toán số chi đó đã được cơ quan BHXH giám định là chi đúng nhưng vượt quá nguồn thu trong năm. Vì vậy, nếu trong 6 tháng đầu năm 2017, số phát sinh các cơ sở y tế đề nghị thanh toán đã lên đến trên 39.000 tỷ đồng thì với tốc độ chi phí này, dự kiến số chi cả năm có thể lên tới 85.000 tỷ, vượt xa dự toán chi của cả năm, khiến khả năng cân đối quỹ của năm 2017 là đáng báo động.

BHXH đang lập danh sách các tỉnh đến hết Quý III/2017 đã tạm ứng vượt dự toán năm 2017 để gửi đến UBND tỉnh chỉ đạo, để cả hệ thống chính trị của địa phương đó vào cuộc một cách quyết liệt kiểm soát chi quỹ BHYT. “Nếu các địa phương không làm quyết liệt thì BHXH Việt Nam sẽ báo cáo lên Chính phủ tình trạng này để xin ý kiến về việc có tạm ứng từ nguồn dự phòng hay không, tránh tình trạng bệnh nhân tới KCB nhưng bệnh viện lại không có thuốc” - ông Sơn nói.

Theo báo cáo của BHXH Việt Nam 6 tháng đầu năm đã ghi nhận 56 tỉnh chi vượt quỹ KCB với trên 8.480 tỷ đồng. Các tỉnh có số chi vượt quỹ lớn là: Nghệ An (627,2 tỷ - vượt 65% quỹ), Thanh Hóa (595,6 tỷ - vượt 52% quỹ), Quảng Nam (411,2 tỷ - vượt 82% quỹ), Quảng Ninh (288,8 tỷ - vượt 54% quỹ), Hải Dương (283,6 tỷ - vượt 44% quỹ), Hà Tĩnh (208,4 tỷ - vượt 55% quỹ).

Chi chẩn đoán hình ảnh và xét nghiệm đều tăng đột biến

Theo thống kê trong 6 tháng đầu năm 2017 đã 75,6 triệu người tham gia BHYT (tăng hơn 6,7 triệu người so với cùng kỳ năm trước). Việc tăng này đã kéo theo sự gia tăng chi bình quân/thẻ trên toàn quốc so với cùng kỳ là 21%. Có 33 tỉnh tăng trên 20%, trong đó Lạng Sơn, Bình Phước, Đắc Nông tăng trên 70%; Quảng Ngãi, Điện Biên, Kon Tum trên 60%. Chi bình quân ngoại trú tại Phú Thọ, Hà Nội, TP HCM, Bắc Ninh, Hưng Yên, Thanh Hóa cao gấp 1,5 đến 2,16 lần toàn quốc. Ngoài hai thành phố lớn là Hà Nội và TP HCM thì Huế, Đà Nẵng, Bắc Ninh, Hải Phòng, Quảng Ninh, Nghệ An, Cần Thơ đều có mức chi bình quân đợt điều trị nội trú cao hơn bình quân toàn quốc.

Chỉ ra nguyên nhân vì sao chi nội trú cao, ông Dương Tuấn Đức- Giám đốc Trung tâm Giám định BHYT và thanh toán đa tuyến khu vực phía Bắc cho hay, giá tiền giường tăng cao là nguyên nhân phổ biến dẫn đến tình trạng chỉ định vào điều trị nội trú hoặc kéo dài ngày nằm viện quá mức cần thiết. Đơn cử như: nhiều trạm y tế tuyến xã, bệnh viện tuyến huyện chỉ định nằm viện từ 3 đến 5 ngày với các bệnh lý như viêm họng cấp, viêm amyđan cấp, mụn, mẩn ngứa, viêm chân răng, vết thương nông phần mềm …

Hay như bệnh nhân đẻ thường nằm viện trên 5 ngày ở các Bệnh viện chuyên khoa Sản tại Sóc Trăng, Đà Nẵng, Yên Bái, Tiền Giang, Hải Phòng. Đặc biệt, ngày điều trị bình quân tại các bệnh viện chuyên khoa Lao toàn quốc là 17,2 ngày, tại Tuyên Quang, Quảng Trị, Thừa Thiên Huế, Hà Giang, Bắc Ninh, Lạng Sơn gấp 1,5 đến trên 2 lần. Ngày điều trị bình quân ở bệnh nhân lao phổi tại Bệnh viện Phạm Ngọc Thạch Quảng Nam, Lao và Bệnh phổi Sơn La, Lao và Bệnh phổi Tuyên Quang gấp 6 lần Bệnh viện Phổi Trung ương, chi bình quân gấp 1,5 đến 2 lần.

Chưa kể, một số cơ sở khám chữa bệnh tách nhiều hồ sơ thanh toán trong một đợt điều trị ngoại trú để tính thêm tiền khám bệnh, tăng số lượt để giảm mức chi bình quân đồng thời người bệnh không phải cùng chi trả; trong đó rất nhiều trường hợp thực hiện các kỹ thuật xoa bóp bấm huyệt, xông hơi, châm cứu liên tục hàng tháng.

Trong 6 tháng có 717.777 lần tách đợt điều trị, đề nghị thanh toán sai 6,9 tỷ đồng tiền khám và 4,4 tỷ đồng thuộc trách nhiệm cùng chi trả của người bệnh. Một số phòng khám đa khoa tiếp nhận hàng nghìn lượt khám bệnh mỗi ngày, có bác sĩ khám trên 100 bệnh nhân trong ngày, trong đó có những bệnh nhân khám, kê đơn trong vòng 1-3 phút.