Hóa chất diệt muỗi bán tràn lan

Các hóa chất được Bộ Y tế sử dụng phòng trừ muỗi sốt xuất huyết.

Hiện nay, các sản phẩm hóa chất diệt côn trùng HANTOX-200 và HAN-PEC 50EC của Công ty HANVET (có trụ sở 88 Trường Chinh, Phương Mai, quận Đống Đa, TP Hà Nội) nằm trong danh sách được Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế) cấp miễn phí cho các địa phương để chủ động phòng, chống SXH cho người dân. Thế nhưng cả người dân và ngành y tế của các địa phương đang rất lo lắng khi các sản phẩm này đang được bày bán rộng rãi trên thị trường. Dư luận đặt câu hỏi liệu việc sử dụng hóa chất diệt muỗi SXH tràn lan như thế này có đảm bảo? Nhiều người nghi ngờ cán bộ y tế lợi dụng tuồn hóa chất này ra ngoài bán trục lợi.

Theo tìm hiểu của chúng tôi, trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk, việc mua các hóa chất diệt côn trùng HANTOX-200 và HAN-PEC 50EC sản phẩm đã được Bộ Y tế cấp chứng nhận dùng phun phòng trừ muỗi SXH bảo vệ sức khỏe cộng đồng khá dễ dàng. Hiện có rất nhiều cán bộ trong ngành y tế của tỉnh Đắk Lắk còn kiêm thêm việc giới thiệu và tiếp thị các sản phẩm hóa chất diệt trừ côn trùng. Mới đây tại Kỳ họp thứ 4, HĐND tỉnh Đắk Lắk khóa IX, nhiệm kỳ 2016-2021, các cử tri thắc mắc việc nhiều cán bộ y tế trên địa bàn tỉnh buôn bán các sản phẩm hóa chất diệt côn trùng cho các hộ nông dân dùng xịt phòng trừ muỗi, kiến ở các rẫy cà phê, hồ tiêu. Sau khi nhận thông tin phản ánh, ngành y tế tỉnh Đắk Lắk đã vào cuộc xác minh.

Theo kết quả xác minh của Sở Y tế tỉnh Đắk Lắk, cũng như qua tìm hiểu của phóng viên hiện trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk, tất cả các hóa chất phun phòng trừ muỗi SXH này đều do Công ty TNHH Thương mại dịch vụ Việt Sơn Insects (địa chỉ tại Số A55 đường Tân Phong, Phường Tân Hoà, TP. Buôn Ma Thuột) và cửa hàng thuốc thú y Lâm Thành Nghĩa, số 331A đường Lê Duẩn, TP. Buôn Ma Thuột làm đại lý phân phối cho Công ty HANVET. Tại các địa chỉ này tất cả các sản phẩm bán ra thị trường đều có mã số lô sản xuất khác với mã số lô được Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế) cấp về cho ngành y tế của tỉnh Đắk Lắk.

Trao đổi với chúng tôi, ông Phạm Văn Lào- Giám đốc Trung tâm Y tế dự phòng tỉnh Đắk Lắk khẳng định, các hóa chất phục vụ cho công tác phòng, chống SXH trên địa bàn tỉnh đều do Trung tâm phân phối cho các đơn vị Trung tâm y tế các huyện, thị xã, thành phố; riêng những điểm, ổ dịch SXH phát sinh ở khu dân cư thì Trung tâm Y tế dự phòng tỉnh sẽ đưa hóa chất, máy phun ULV xuống trực tiếp phun ở khu dân cư.

Cùng với quá trình phun dập dịch, việc bảo quản hóa chất cũng như việc sử dụng hóa chất cũng được ngành y tế tỉnh Đắk Lắk kiểm soát chặt chẽ. Sau khi sử dụng xong hóa chất phun tại khu dân cư thì Trung tâm y tế dự phòng tỉnh cũng như các huyện, thị xã, thành phố sẽ lập đoàn tiêu hủy vỏ chai hóa chất và có ghi đầy đủ các biên bản để lưu giữ báo cáo với Sở Y tế và Cục Y tế dự phòng số lượng và chủng loại các hóa chất đã sử dụng phòng trừ dịch SXH.

Ông Nguyễn Trung Thành- Phó Giám Sở Y tế cho biết: “Việc cán bộ ngành y tế mua bán các sản phẩm hóa chất này là có, tuy nhiên việc cán bộ của các Trung tâm y tế “tuồn” hóa chất ra bên ngoài như dư luận đồn thổi thì đến nay chúng tôi chưa có căn cứ. Bởi khi mở kho kiểm tra các lô hóa chất Trung tâm y tế tỉnh nhập về đối chứng với các lô hàng ở bên ngoài thì những mã số lô sản xuất đều không trùng với những sản phẩm của người dân mua”.

Nhiều người dân và lãnh đạo ngành y tế tỉnh Đắk Lắk đang thắc mắc vì sao những hóa chất chiến lược trong việc phòng trừ muỗi SXH vẫn được bày bán để người dân sử dụng tràn lan mà không có sự kiểm soát? Ông Nguyễn Trung Thành- Phó Giám đốc Sở Y tế Đắk Lắk chia sẻ: Việc phòng trừ bệnh SXH quan trọng nhất vẫn là ý thức diệt lăng quăng của người dân tại khu dân cư.

Trước tình hình hóa chất phòng trừ muỗi đang được bày bán tràn lan trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk, ngành y tế tỉnh Đắk Lắk kiến nghị Bộ Y tế sớm có biện pháp can thiệp và đưa ra các quy định về việc sử dụng, kiểm soát hóa chất chiến lược phòng trừ muỗi SXH.