Khan hiếm lao động đi biển: Tàu thuyền gác bến nằm bờ

Chuẩn bị ra khơi trong tình trạng thiếu bạn đi biển.

Tại Quảng Nam, Quảng Ngãi, những chuyến đánh bắt thủy hải sản xuyên Tết và đầu năm đã đem lại nguồn lợi lớn cho nhiều ngư dân. Vì thế sau khi cập bến họ hăng hái nạp nhiên liệu, chuẩn bị ngư lưới cụ và mua sắm nhu yếu phẩm để tiếp tục ra khơi.

Thế nhưng những ngày qua đi dọc ven biển của hai tỉnh này, phóng viên báo Đại Đoàn Kết đã chứng kiến không ít tàu thuyền phải gác bến nằm bờ, mà nguyên nhân theo nhiều chủ tàu là thiếu bạn đi biển.

Bà Nguyễn Thị Diệp (ở xã Bình Châu, huyện Bình Sơn, tỉnh Quảng Ngãi), chủ tàu cá QNg 90161TS hành nghề lưới rê vừa cập cảng Sa Kỳ cho biết, chuyến đi biển vừa rồi đã thành công nên bà dự tính sẽ tiếp tục ra khơi. “Thế nhưng hiện tôi thiếu lao động vì người này có việc gia đình. Mặc dù không thể tìm được bạn thuyền nhưng tôi sẽ chấp nhận cho tàu ra khơi trong tình trạng thiếu người”- bà Diệp nói và cho biết thêm, “do thiếu bạn thuyền phải chạy ngược xuôi tìm người, tạm ứng tiền trước, thế nhưng đến ngày tàu xuất bến lại không thấy họ đến, gọi điện thoại thì không liên lạc được. Sốt ruột, chúng tôi mới ra tận nhà những người này tìm thì họ đi đâu mất. Thế là vừa mất tiền, tàu lại không ra khơi được mà không có cách nào xử lý. Có năm gia đình tôi mất trắng hơn trăm triệu đồng vì tình trạng này”.

Chủ tàu vỏ thép QNa 93719 là ông Tạ Văn Lâu (ở xã Duy Nghĩa, huyện Duy Xuyên, tỉnh Quảng Nam) cũng cho biết: “Năm nào cũng vậy, sau Tết là các tàu đi biển như chúng tôi rất vất vả trong việc tìm đủ bạn thuyền. Nhưng dù có thiếu thuyền viên các chủ tàu cá vẫn phải ra khơi đánh bắt để sinh sống và trả nợ ngân hàng”.

Nhiều chủ tàu khác cũng cho rằng, do thiếu lao động họ đã phải chạy đi các huyện như như Lý Sơn, Mộ Đức, Bình Sơn… (Quảng Ngãi) hay Hội An, Núi Thành, Tam Kỳ… (Quảng Nam) để thuê lao động. Nhưng khó mà đảm bảo được sự chắc chắn, vì lúc đầu họ nhận lời, yêu cầu ứng một khoản tiền mười mấy triệu đồng. Nhưng sau lại có người chối từ với đủ lý do.

Cùng đó, việc thiếu lao động còn do một số ngư dân dần bỏ nghề đi biển. Một chủ tàu ở xã Bình Châu cho biết: “Ngoài việc bạn thuyền đi biển dài ngày trở về cần nghỉ lo việc gia đình, thì có những ngư dân cho rằng nghề đi biển khó nhọc, hiểm nguy họ dần bỏ nghề đi tìm việc làm khác. Trong đó có các lao động ở địa phương sức khỏe tốt, lành nghề lần lượt đi xuất khẩu lao động sang các nước như Nhật Bản, Hàn Quốc... khiến cho tình trạng khan hiếm ngư dân đi biển càng trầm trọng”.

Ông Dương Văn Nam (trú xã Bình Châu) là chủ tàu lưới rê mang số hiệu QNg 90104TS than vãn: “Hiện tôi không thể tìm được bạn thuyền nên đành chấp nhận cho tàu nằm bờ từ trước Tết Nguyên đán đến nay. Khó khăn lắm, mới liên hệ được với 4 lao động chấp nhận ra khơi vào cuối tháng Giêng này”.

Với một chuyến đi biển trên tàu cá của mình, ông Nam cần thêm 4 lao động nữa nhưng nhiều tháng qua ông không thể tìm ra người. Dù thiếu một nửa bạn thuyền nhưng ông vẫn phải quyết định ra khơi.

“Tàu tôi đã chuẩn bị đầy đủ các nhu yếu phẩm cần thiết. Giờ có 4 người cũng phải đi chứ chờ cho đủ thì biết đến bao giờ. So với các tàu có đủ người thì tôi cũng hy vọng tàu mình lãi được khoảng 50%. Còn cứ để tàu nằm bờ mãi thế này biết lấy gì sống trong khi thu nhập của cả gia đình trông chờ hoàn toàn vào nghề biển. Không chỉ có riêng tôi mà một số tàu cá khác ở đây vừa rồi cũng ra khơi trong tình trạng thiếu gần 1 nửa bạn thuyền”- ông Nam cho biết.

Thực tế không chỉ là những trường hợp cụ thể nêu trên, mà hiện nay vì khan hiếm lao động đi biển đã khiến cho nhiều tàu cá tại đây chưa thể ra khơi đúng lịch trình, phải nằm bờ chờ đợi.

Theo ông Nguyễn Thanh Hùng- Chủ tịch Nghiệp đoàn nghề cá Bình Châu, tình trạng thiếu lao động đi biển sau Tết Nguyên đán đã diễn ra nhiều năm qua và càng ngày càng khó khăn hơn. Năm nay, vì vấn đề này mà nhiều tàu cá của địa phương chậm xuất bến.

Rõ ràng việc nhiều tàu cá ra khơi khai thác trong tình trạng thiếu lao động thì hiệu quả khai thác chắc chắn sẽ giảm. Nhưng họ không còn cách nào khác là phải ra khơi còn hơn để tàu gác bến nằm bờ.