Khám phá thiên văn cùng GS Trịnh Xuân Thuận

GS Trịnh Xuân Thuận trong buổi giao lưu tại Hà Nội. Ảnh: Thư Hoàng.

GS Trịnh Xuân Thuận là nhà vật lý thiên văn người Mỹ gốc Việt có nhiều đóng góp trong nghiên cứu về các thiên hà và đam mê được phổ biến kiến thức ấy cho mọi người. Vì vậy, ông đã bắt tay vào viết sách. Với lối viết giàu mỹ cảm và chất văn mềm mại, các tác phẩm khoa học của ông dễ đọc, dễ hiểu với số đông công chúng.

Các tác phẩm này cũng đã đem lại cho ông nhiều giải thưởng về sách như: giải thưởng lớn Moron của Viện Hàn lâm Pháp (2007), giải Kalinga năm 2009 của UNESCO nhờ đóng góp trong công cuộc đại chúng hóa khoa học, giải thưởng thế giới Cino del Duca uy tín của Viện Pháp quốc (2012) và giải Louis Pauwels (2012).

Tại Việt Nam, nhiều đầu sách của ông đã được xuất bản: Nguồn gốc, nỗi hoài niệm về những thuở ban đầu; Những con đường của ánh sáng (2 tập); Hỗn độn và hài hòa; Cái vô hạn trong lòng bàn tay; Khát vọng tới cái vô hạn; Giai điệu bí ẩn, và con người đã tạo ra vũ trụ...

Trong chuyến trở về Việt Nam lần này, GS Trịnh Xuân Thuận sẽ cùng nhiều nhà khoa học trong nước tiến hành các cuộc hội thảo, giao lưu với độc giả tại Hà Nội và TP HCM.

Buổi giao lưu đầu tiên của GS Trịnh Xuân Thuận vừa diễn ra sáng 2/7 tại Hà Nội, thu hút rất đông độc giả. Sự kiện do NXB Kim Đồng phối hợp với Trung tâm Văn hóa Pháp, Đại sứ quán Pháp tại Hà Nội tổ chức. Tại buổi giao lưu, GS Trịnh Xuân Thuận đã cố gắng nói và trả lời những câu hỏi giao lưu của độc giả bằng tiếng Việt.

Ông đề nghị các bạn đọc hãy nhắc ông mỗi khi ông chưa nghĩ ra được danh từ tiếng Việt nào đó. Vì vậy, gặp những từ không biết, hoặc không nhớ ra, ông không ngần ngại hỏi những người tham dự dưới hội trường. “Nhiều khi danh từ khoa học bằng tiếng Việt tôi hơi quên vì ở ngoại quốc tôi ít có cơ hội sử dụng” - GS Trịnh Xuân Thuận chia sẻ.

Kể về con đường đưa ông đến với khoa học vũ trụ và nghiên cứu bí ẩn bầu trời, GS Trịnh Xuân Thuận cho biết, hồi nhỏ ông rất thích đọc sách của 2 nhà bác học nổi tiếng trên thế giới là Albert Einstein và Isaac Newton. Còn về con đường nghiên cứu của mình, GS Trịnh Xuân Thuận cho rằng có 3 điểm mà các bạn trẻ cần lưu tâm. Đó là ham học hỏi; có ý chí – nhất là khi còn trẻ; và chút may mắn. Sự may mắn, theo GS Trịnh Xuân Thuận, là “được trời Phật phù hộ, gặp được các thầy, cô giáo giỏi”.

Bên cạnh đó, ông cũng tiết lộ, để có thể bền bỉ ngồi viết sách đến tận ngày nay, khi tuổi không còn trẻ, bởi ngay từ những cuốn sách đầu tiên ông đã “gặp may”. Khi ông vừa viết xong cuốn “Giai điệu bí ẩn”, đã được một Đài truyền hình uy tín ở Pháp mời đến phỏng vấn, và giới thiệu sách trên chương trình chuyên về sách. Những may mắn nho nhỏ như vậy, khiến cho những cuốn sách của ông nhanh chóng được nhiều người biết, trở thành best-seller, được dịch ở nhiều nơi trên thế giới.

Trong thời gian tới, những người yêu thiên văn học vẫn còn cơ hội giao lưu với GS Trịnh Xuân Thuận. Cụ thể, sáng 10-7, tại đường Nguyễn Văn Bình (Q.1, TP HCM), GS Trịnh Xuân Thuận sẽ cùng nhà vật lý Phạm Văn Thiều, Vũ Công Lập, Phạm Trọng Liêm Châu có buổi giao lưu trò chuyện với bạn đọc về chủ đề “Sách và nhà khoa học”.

Các nhà khoa học sẽ chia sẻ về những cuốn sách họ thích đọc, lựa chọn sách để đọc, để học và để trở thành nhà khoa học như hiện nay. Các khách mời cũng sẽ chia sẻ về những quyển sách có ý nghĩa nhất với cuộc đời họ, có tác động lớn lao đến việc lựa chọn để họ suốt đời thích “nhìn ngắm bầu trời”, “khám phá các vì sao” và đưa khoa học đến thật gần gũi với công chúng, cùng bạn đọc khám phá vẻ đẹp của vũ trụ, vẻ đẹp của những quyển sách giá trị, truyền cảm hứng đọc sách đến mọi người.

Tối 12/7 tại khán phòng Idecaf (28 Lê Thánh Tôn, Q.1, TP HCM), GS Trịnh Xuân Thuận tiếp tục có một buổi trò chuyện về nguồn gốc vũ trụ. Đây là buổi giao lưu song ngữ Pháp – Việt. Cùng đến buổi giao lưu có các khách mời là các nhà khoa học và dịch giả, đồng thời là chủ biên của tủ sách Khoa học – Khám phá của NXB Trẻ.

Ở buổi giao lưu này, GS Trịnh Xuân Thuận sẽ trình bày các vấn đề tương quan giữa khoa học – vũ trụ – con người và trách nhiệm của chúng ta trước những nguy cơ tương lai. Ông cũng sẽ chia sẻ về nguồn gốc, quá trình viết nên các tác phẩm về vật lý thiên văn của bản thân, quá trình từ một nhà khoa học vật lý thiên văn đến tác giả của các tựa sách nổi tiếng thế giới trong lĩnh vực này. Cùng tham gia chương trình có nhà vật lý, dịch giả Phạm Văn Thiều, Nguyễn Văn Liễn...

Dự kiến, buổi giao lưu cuối cùng của GS Trịnh Xuân Thuận trong chuyến về Việt Nam lần này là dành cho bạn đọc, sinh viên tại ĐHQG. Với chủ đề “Con đường đến vũ trụ”, buổi giao lưu diễn ra vào sáng ngày 13/7 tại Hội trường A5, Đại học Bách khoa (268 Lý Thường Kiệt, Phường 14, Q.10, TP HCM).