Thống nhất sách giáo khoa từ năm học 2026-2027: Khó hợp nhất từ 3 bộ hiện hành
Chủ trương thống nhất một bộ sách giáo khoa dùng chung từ năm học 2026-2027 nhận được sự ủng hộ lớn từ các chuyên gia, nhà giáo và xã hội. Tuy nhiên, viết mới hay lựa chọn, kết hợp từ 3 bộ sách hiện hành là bài toán khó đặt ra.
Miễn phí sách giáo khoa từ năm 2030
Chính phủ vừa ban hành Chương trình hành động thực hiện Nghị quyết số 71-NQ/TW của Bộ Chính trị về đột phá phát triển giáo dục và đào tạo.
Trong đó, Chính phủ yêu cầu Bộ Giáo dục và Đào tạo (GDĐT) chủ trì, phối hợp với các bộ ngành liên quan xây dựng chương trình giáo dục mầm non mới, tăng thực hành, trải nghiệm STEAM, không gian vui chơi, rèn luyện toàn diện cho trẻ mầm non.
Rà soát hoàn thiện chương trình giáo dục phổ thông, tăng thời lượng các môn khoa học, công nghệ, tin học. Đảm bảo cung cấp một bộ sách giáo khoa thống nhất toàn quốc sử dụng từ năm học 2026 - 2027; thực hiện lộ trình đến năm 2030 cung cấp miễn phí sách giáo khoa cho tất cả học sinh.
Nghị quyết số 88/2014/QH13 của Quốc hội về đổi mới chương trình, SGK giáo dục phổ thông được ban hành cách đây hơn 10 năm đã có sự thay đổi lớn khi quyết định chủ trương “một chương trình, nhiều bộ sách giáo khoa”.
Chủ trương này giúp thúc đẩy sự cạnh tranh, phá bỏ độc quyền trong biên soạn sách, đồng thời đa dạng hóa học liệu, cho phép giáo viên, học sinh có nhiều lựa chọn phù hợp với điều kiện địa phương và phát huy năng lực cá nhân.
Hiện nay, các trường phổ thông trên cả nước được chọn 1 trong 3 bộ sách giáo khoa được Bộ GDĐT phê duyệt để giảng dạy. Tuy nhiên, sau một thời gian áp dụng, mô hình trên bộc lộ một số bất cập nhất định.
Từ đó, nhiều tranh cãi xung quanh việc biên soạn nhiều bộ sách giáo khoa hay chỉ cần một bộ duy nhất như chương trình 2006.
Bảo đảm tính nhất quán trong triển khai
Sau nhiều năm thực hiện chương trình Giáo dục phổ thông 2018, ngày 22/8/2025, Bộ Chính trị đã ban hành Nghị quyết số 71-NQ/TW, đặt ra yêu cầu bảo đảm cung cấp một bộ sách giáo khoa thống nhất trong toàn quốc.
Như Báo Đại đoàn kết thông tin tại bài viết: “Một bộ sách giáo khoa thống nhất: Không thể chậm trễ”, nhiều chuyên gia giáo dục, các nhà giáo cũng đồng tình với việc thống nhất một bộ sách giáo khoa khoa vì sẽ tiết kiệm chi phí cho giáo dục.
Tuy nhiên, GS.TSKH Đào Trọng Thi – nguyên Chủ tịch Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh Thiếu niên Nhi đồng Quốc hội, nguyên Giám đốc Đại học Quốc gia Hà Nội cho rằng: “Theo tinh thần Nghị quyết 88, chúng ta đang thực hiện chủ trương một chương trình, nhiều bộ sách giáo khoa. Trong bối cảnh đó, khái niệm một bộ sách giáo khoa thống nhất toàn quốc cần được định nghĩa rõ ràng và xác định mối quan hệ với các bộ sách giáo khoa hiện hành theo chương trình mới, để bảo đảm tính nhất quán trong triển khai”.
Trao đổi với phóng viên, một giáo viên thừa nhận thực tế dạy học với 3 bộ sách giáo khoa hiện nay còn nhiều khó khăn, bất cập. Vì vậy, thầy bày tỏ sự đồng tình với chủ trương của Bộ Chính trị về việc thống nhất một bộ sách giáo khoa dùng chung trên cả nước.
Tuy nhiên, giáo viên này cho rằng, để thực hiện được việc thống nhất một bộ sách giáo khoa dùng chung là vấn đề lớn và khó. Yêu cầu đặt ra là thực hiện thế nào? Sẽ xây dựng một bộ sách mới hay lựa chọn một bộ trong 3 bộ hiện có, còn 2 bộ kia loại bỏ; hay chắt lọc, ghép nội dung từ 3 bộ sách giáo khoa hiện hành?
“Việc hợp nhất ba bộ sách thành một bộ thống nhất rất phức tạp, bởi còn vướng vấn đề bản quyền và sự khác biệt về yêu cầu nội dung. Trong khi đó, theo lộ trình, chỉ còn một năm học nữa là phải triển khai bộ sách thống nhất.
Thời gian như vậy là quá gấp, bởi để hoàn thiện mỗi khối lớp một bộ sách giáo khoa cần trải qua quy trình nghiêm ngặt, bao gồm biên soạn, thực nghiệm, dạy thử trước khi áp dụng đại trà”, giáo viên này phân tích.
