Cẩn xử lý mạnh tay với việc sử dụng mạng xã hội tấn công, hạ thấp người khác

Nhiều năm trở lại đây, Internet nói chung và mạng xã hội nói riêng đã cung cấp một lượng lớn thông tin, trở thành công cụ đắc lực hỗ trợ cuộc sống, công việc, giải trí cho con người; tuy nhiên, tác hại và hệ lụy kéo theo cũng không ít, nhất là với những ai sử dụng mạng xã hội quá đà hoặc thiếu hiểu biết...

Gần đây, Văn phòng Chính phủ vừa có công văn truyền đạt ý kiến của Thủ tướng Chính phủ yêu cầu Bộ Thông tin và truyền thông, Bộ Công an phối hợp với các bộ, ngành liên quan nghiên cứu, xử lý những video có nội dung nhảm nhí, giật gân tràn lan trên mạng.

Có không ít những trường hợp nghệ sĩ bị tấn công trên mạng khiến cho cuộc sống và công việc gặp nhiều khó khăn. Trước đó, ca si Hòa Minzi từng bị không ít tài khoản bình luận khiếm nhã trong chuyện tình cảm liên quan đến cầu thủ C.P, nhưng đến gần đây khi dòng trạng thái liên quan đến bạn trai hiện tại của cô tiếp tục bị xúc xiểm theo một cách “không hề vui”.

Hay ca sĩ Hồ Ngọc Hà cũng có một thời gian dài trở thành đối tượng của vô số bình luận ác ý trên mạng xã hội. Không chỉ luôn theo sát các hoạt động nghề nghiệp của nữ ca sĩ để xuyên tạc, bôi nhọ, các antifan còn gọi nữ ca sĩ bằng những biệt danh vô cùng khiếm nhã, thiếu văn hóa.

Là một trong những nạn nhân của việc bị tấn công trên mạng, ca sĩ Du Thiên cho biết, trong hơn 1 tháng qua, một nhóm giang hồ mạng liên tục đăng tải các video có nội dung xuyên tạc, bôi nhọ anh.

Nam ca sĩ cho hay, anh đã có buổi làm việc với Công an huyện Việt Yên (Bắc Giang) về việc bị một nhóm YouTuber thường xuyên cắt ghép video, sử dụng hình ảnh của anh để đăng tải lên Youtube.

Cụ thể ca sĩ này tố cáo Chủ sở hữu kênh Youtube “Phan Tom 2”, có hơn 102.000 người theo dõi, Chủ sở hữu kênh Youtube “Phuong Phan Tom”, có gần 4.000 người theo dõi, Chủ sở hữu kênh Youtube “Doanh Phan Tom”, Chủ sở hữu kênh Youtube “Trai Ngheo Tv”.

Theo thông tin từ Du Thiên thì chủ sở hữu 4 kênh YouTube này đều trú tại xã Hương Mai, huyện Việt Yên, tỉnh Bắc Giang. Du Thiên khẳng định, hình ảnh của anh bị chủ các kênh YouTube nêu trên sử dụng nhằm xuyên tạc, bôi nhọ nhân phẩm, danh dự Du Thiên. Mục đích của nhóm này là câu like, câu view, kiếm tiền trên YouTube.

"Nhóm YouTuber này đã tùy tiện sử dụng hình ảnh cá nhân của nhiều người, trong đó có tôi và ca sĩ Tùng Dương, sau đó cắt ghép, chỉnh sửa, chèn nhạc đám ma, đăng tải hàng chục video lên các kênh trên”, ca sĩ này cho hay.

Cùng với đó, họ liên tục những lời lẽ kích động, thô tục có ý xúc phạm, bôi nhọ danh dự, nhân phẩm của tôi", Du Thiên nói. Đáng nói, anh và chủ các kênh YouTube không hề quen biết hoặc có mâu thuẫn, xích mích với nhau.

Việc sử dụng hình ảnh của cá nhân phải được người đó đồng ý

Dưới góc độ pháp lý, Luật sư Diệp Năng Bình (Đoàn Luật sư TP. Hồ Chí Minh) cho biết: "Mọi người có quyền bất khả xâm phạm về thân thể, được pháp luật bảo hộ về sức khỏe, danh dự và nhân phẩm; không bị tra tấn, bạo lực, truy bức, nhục hình hay bất kỳ hình thức đối xử nào khác xâm phạm thân thể, sức khỏe, xúc phạm danh dự, nhân phẩm. Mọi người có quyền bất khả xâm phạm về đời sống riêng tư, bí mật cá nhân và bí mật gia đình; có quyền bảo vệ danh dự, uy tín của mình", được quy định tại Điều 20, 21 Hiến pháp Nước Cộng Hòa Xã Hội Chủ Nghĩa Việt Nam năm 2013.

Trên cơ sở đó, quyền đối với hình ảnh cá nhân là một nội dung quan trọng trong quyền nhân thân của con người và được ghi nhận trong quy định tại Bộ luật Dân sự năm 2015. Cụ thể, cá nhân có quyền đối với hình ảnh của mình; việc sử dụng hình ảnh của cá nhân phải được người đó đồng ý.

Ngoài ra, Luật An ninh mạng cũng nghiêm cấm việc thông tin trên không gian mạng có nội dung làm nhục, vu khống bao gồm: Xúc phạm nghiêm trọng danh dự, uy tín, nhân phẩm của người khác; thông tin bịa đặt, sai sự thật xâm phạm danh dự, uy tín, nhân phẩm hoặc gây thiệt hại đến quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân khác…

Đối với trường hợp của ca sĩ Du Thiên, có thể thấy việc nhóm Youtuber “tự xưng” thường xuyên sử dụng hình ảnh Du Thiên khi chưa được sự cho phép là hành vi vi phạm pháp luật; có những lời lẽ khiếm nhã, xúc phạm để công kích một cách có hệ thống thường xuyên, không chỉ một lần là có dấu hiệu của hành vi làm nhục.

Không nên im lặng khi bị bôi nhọ, vu khống

Theo Luật sư Quách Thành Lực - Công ty Luật TNHH LSX (Đoàn Luật sư thành phố Hà Nội), vu khống là: Bịa đặt hoặc loan truyền những điều biết rõ là sai sự thật nhằm xúc phạm nghiêm trọng nhân phẩm, danh dự hoặc gây thiệt hại đến quyền, lợi ích hợp pháp của người khác; Bịa đặt người khác phạm tội và tố cáo họ trước cơ quan có thẩm quyền.

Có những cách sau để nạn nhân của sự vu khống, xúc phạm, làm nhục nhờ cơ quan có thẩm quyền can thiệp. Như việc nạn nhân có thể đề nghị cơ quan công an cấp xã, cơ quan công an cấp huyện xem xét xử lý hành vi làm nhục, xúc phạm theo khoản 3 điều 66 Nghị định số 174/2013/NĐ-CP của Chính phủ: Quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bưu chính, viễn thông, công nghệ thông tin và tần số vô tuyến điện.

Bên cạnh đó, nạn nhân có thể đề nghị, thông báo cơ quan cảnh sát điều tra công an cấp huyện nơi người thực hiện hành vi xem xét xử lý hành vi làm nhục người khác hoặc vu khống.

Thời gian gần đây, cơ quan chức năng đã tiến hành xử lý nhiều người có hành vi tán phát tài liệu, bôi nhọ, vu khống, xúc phạm nghiêm trọng nhân phẩm, danh dự của người khác.

Ngày 2/10/2020, Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Đắk Lắk đã khởi tố bị can đối với Phạm Đình Quý (SN 1981, giảng viên Trường Đại học Tôn Đức Thắng, TP. Hồ Chí Minh) về hành vi “Phát tán tài liệu nhằm hạ thấp uy tín, xúc phạm nghiêm trọng nhân phẩm, danh dự của người khác”.
Trong vụ án này, Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Đắk Lắk cũng đã khởi tố bị can và lệnh bắt tạm giam đối với Hoàng Minh Tuấn (SN 1980, trú tại thôn 2, xã Ea Hu, huyện Cư Kuin, tỉnh Đắk Lắk) về cùng hành vi với Phạm Đình Quý.

Ngày 17/9/2020, Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Vĩnh Phúc đã quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can đối với Nguyễn Mạnh Toàn (SN 1969), Phó ban Tuyên giáo Huyện ủy Tam Đảo, về hành vi viết đơn thư nặc danh, vu khống nhằm hạ uy tín đối với lãnh đạo huyện Tam Đảo.

Đầu tháng 10/2020, TAND TP Bắc Ninh đưa ra xét xử vụ án Làm nhục người khác, với hai bị cáo là Nguyễn Văn Thiện (47 tuổi, chủ quán Nhắng nướng Hiền Thiện) và Lăng Văn Vân (27 tuổi, nhân viên quán). Đây là hai bị cáo liên quan đến việc bắt nữ thực khách quỳ lạy xin lỗi và livestream đưa lên mạng xã hội.

Điểm a, d khoản 1, Điều 101 Nghị định số 15/2020/NĐ-CP, quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bưu chính, viễn thông, tần số vô tuyến điện, công nghệ thông tin và giao dịch điện tử:

- Cung cấp, chia sẻ thông tin giả mạo, thông tin sai sự thật, xuyên tạc, vu khống, xúc phạm uy tín của cơ quan, tổ chức, danh dự, nhân phẩm của cá nhân;

- Cung cấp, chia sẻ thông tin bịa đặt, gây hoang mang trong Nhân dân, kích động bạo lực, tội ác, tệ nạn xã hội, đánh bạc hoặc phục vụ đánh bạc.