Không để mất niềm tin

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc làm việc với Thanh tra Chính phủ, ngày 1/11. (Nguồn: VTV).

Những năm qua, ngành Thanh tra, Thanh tra Chính phủ bằng công việc của mình, từ việc vạch rõ, chỉ ra các sai phạm, vi phạm pháp luật của các đơn vị, tổ chức, cá nhân đã đóng góp nhiều cho công cuộc phòng, chống tham nhũng, sự phát triển của đất nước. Chỉ nêu kết quả của công tác thanh tra năm gần đây nhất- năm 2016: Toàn ngành Thanh tra đã triển khai đến 6.586 cuộc thanh tra hành chính và 252.592 cuộc thanh tra, kiểm tra chuyên ngành; phát hiện vi phạm về kinh tế 59.403 tỷ đồng, 4.000 ha đất, đã kiến nghị thu hồi 37.957 tỷ đồng, 1.267 ha đất; xuất toán, loại khỏi giá trị quyết toán và đề nghị cơ quan có thẩm quyền xử lý 21.446 tỷ đồng, 2.735 ha đất; ban hành 162.894 quyết định xử phạt vi phạm hành chính với số tiền 5.403 tỷ đồng; kiến nghị xử lý kỷ luật hành chính đối với 1.763 tập thể và nhiều cá nhân; chuyển cơ quan điều tra xử lý 90 vụ việc, 138 đối tượng; chấn chỉnh quản lý, hoàn thiện cơ chế, chính sách pháp luật trên nhiều lĩnh vực.

Những số liệu như trên, có lẽ năm nào cũng vậy, cũng xêm xêm nhau, từ các đợt, các đoàn thanh tra cho đến việc phát hiện sai phạm, kiến nghị xử lý. Tuy nhiên, tình hình tham nhũng nhiều năm cũng lại vẫn luôn “nan giải”, “chưa thể ngăn chặn đẩy lùi”. Và rồi, người dân vẫn băn khoăn hình như việc thanh tra, làm rõ, xử lý vẫn còn chưa đến nơi, đến chốn, nên tham nhũng đâu đó vẫn nhởn nhơ, khinh nhờn pháp luật. Hình như việc thanh tra, việc làm rõ cũng chỉ mới động đến một phần, phần nổi của những tảng băng trôi, còn đâu đó những vùng cấm, phần chìm vẫn chưa động đến.

Bằng chứng cho thấy, cũng với những số liệu thanh tra mọi mặt năm nào cũng lớn, có nơi, có chỗ năm nào cũng thanh tra, nhưng chỉ đến những năm gần đây, bằng sự quyết tâm của Đảng, Chính phủ, sự quyết liệt chỉ đạo của Trưởng Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng chống tham nhũng thì nhiều các vụ đại án, cá nhân có chức có quyền với những con số sai phạm cực lớn mới bị phát lộ, bị xử lý.

Với yêu cầu của giai đoạn mới, đương nhiên công tác, nhiệm vụ, yêu cầu đối với ngành Thanh tra, nhất là Thanh tra Chính phủ phải đổi mới. Không chỉ những vấn đề như Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã chỉ rõ “phải kiên quyết, đúng sai rõ ràng, không biến trắng thành đen, biến đen thành trắng; xử lý chặt chẽ, có lý, có tình, đúng pháp luật”, mà như Thủ tướng đã nghiêm khắc chỉ ra: Không thể có tình trạng “khi vào là con voi, làm một lúc thành con chuột, thành cây kim”, yêu cầu ngành Thanh tra phải công khai kết luận, kiến nghị xử lý nghiêm túc, không được để “chìm xuồng” các vụ đã thanh tra.

Trách nhiệm với ngành Thanh tra hiện nay quả thật nặng nề. Đây không chỉ là yêu cầu mà cũng là kỳ vọng, niềm tin của Chính phủ, của người dân. Đặc biệt với người dân, trong công cuộc đấu tranh phòng chống tham nhũng hiện nay càng nâng cao trách nhiệm, tăng cường vai trò giám sát. Một vụ việc như thanh tra tài sản của vị giám đốc Sở Tài nguyên -Môi trường tỉnh Yên Bái, chậm công bố kết luận đã làm cho người dân trăn trở, nghi ngờ. Ngay khi kết luận đưa ra, cũng còn không ít băn khoăn. Đương nhiên, để có những kết luận khách quan, công bằng, chính xác, thật không dễ dàng, đòi hỏi không chỉ thời gian.

Cũng lại tới đây, những nhiệm vụ, công việc khá cụ thể đang đòi hỏi trách nhiệm của ngành Thanh tra, nhất là Thanh tra Chính phủ. Những công việc mà chính Thanh tra Chính phủ đã và đang tiến hành. Nào Dự án Metro Hà Nội điển hình cho việc đội vốn và chậm tiến độ. Từ mức đầu tư phê duyệt ban đầu khoảng 22.000 tỷ đồng, đã lên đến 36.000 tỷ đồng; dự kiến đưa vào hoạt động năm 2017, nhưng rồi không rõ đến năm 2020 có được hoàn thành? Nào những dự án, biệt thự trên bán đảo Sơn Trà (Đà Nẵng) Thanh tra Chính phủ chủ trì cùng các Bộ Tài nguyên - Môi trường, Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Xây dựng...kiểm tra, xem xét về việc chấp hành các quy định về quản lý, sử dụng đất đai, bảo vệ và phát triển rừng. Nào việc thanh tra Tập đoàn Công nghiệp Than- Khoáng sản Việt Nam từ năm 2015 đến nay đã quá chậm tiến độ, hay việc Thanh tra Chính phủ vừa vào cuộc thanh tra việc cổ phần hoá Hãng phim truyện Việt Nam...

Không chỉ việc thanh tra làm rõ những sai phạm, kiến nghị xử lý sai phạm nghiêm minh, đúng quy định của pháp luật mà ngay cả việc theo dõi, giám sát, không để chìm xuồng các vụ việc, đặc biệt trong việc thu hồi tài sản tham nhũng, thất thoát. Con số sai phạm, kiến nghị xử lý lớn nhưng kết quả xử lý, thu hồi ít càng là điều đáng lo. Rất nhiều vụ việc chưa xử lý dứt điểm. Như dư luận cũng đang lên tiếng về hàng loạt sai phạm nghiêm trọng xảy ra tại Tập đoàn Công nghiệp cao su Việt Nam được Thanh tra Chính phủ chỉ ra, kết luận từ cuối năm 2014 với số tiền sai phạm bị kiến nghị xử lý lên đến hơn 8.300 tỷ đồng, nhưng đến nay, việc xử lý cũng chưa đâu vào đâu.

Làm sao để việc thanh tra có chất lượng, hiệu quả tối ưu? Làm sao Thanh tra phải là “tai mắt của trên, bạn của dưới” như câu nói của Bác Hồ. Như Thủ tướng nhắc nhở Thanh tra cần phải minh bạch, khách quan, vô tư, thực hiện đúng quy chế làm việc của ngành; có cơ chế kiểm tra, giám sát hiệu quả hoạt động. Kết luận thanh tra phải sát, đúng, chặt chẽ, không thể kéo dài gây ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp. Hay không thể kéo dài câu chuyện những thủ tục kiểm tra chuyên ngành tiêu tốn đến hơn 28 triệu ngày công, hơn 14 ngàn tỉ đồng, là rào cản cho doanh nghiệp như Bộ trưởng Mai Tiến Dũng từng nêu...Trong công cuộc phòng, chống tham nhũng đang được đẩy mạnh với những cái lò đã được đốt nóng, với quyết tâm của Đảng, Chính phủ, với những con người mới đầy nhiệt huyết, người dân đã và đang có thêm nhiều kỳ vọng, niềm tin.