Không thể bó tay trước hàng giả

Tại chương trình Lắng nghe và trao này, ông Phan Hoàn Kiếm- Chi cục trưởng Chi cục Quản lý thị trường TP.HCM thông tin, lực lượng quản lý thị trường được đánh giá cao sự quan tâm của các cấp, các ngành, cho nên kiểm soát có trọng tâm, trọng điểm.

Thời gian qua lực lượng quản lý toàn thành phố tiến hành kiểm tra, kiểm soát 5.710 vụ chuyên ngành buôn bán hàng cấm, lậu, giả và hàng vi phạm kinh doanh có điều kiện. Trong đó, xử lý và đóng góp ngân sách nhà nước hơn 133 tỷ đồng, tiêu hủy hơn 31 tỷ hàng hóa gian lận thương mại, tịch thu bán đấu giá 40 tỷ. Ngoài kiểm tra chuyên ngành, công tác kiểm tra, kiểm soát liên ngành cũng được chú ý đến, với 7.000 vụ.

Ông Phạm Hiếu Nghĩa- Phó trưởng Ban Pháp chế, HĐND TP HCM nhận định, tổng số vụ vi phạm thấp hơn so với cùng kỳ nhưng tiền vi phạm tăng 3 - 4 lần. Số lượng nhiều và giá trị lớn cho thấy hành vi ngày càng tinh vi hơn của các đối tượng sản xuất kinh doanh hàng giả. Mặc dù tình trạng sản xuất và buôn bán hàng giả diễn ra khá phức tạp song công tác này vẫn chưa phát huy được hiệu quả cao. Nguyên nhân được lực lượng QLTT lý giải, do lực lượng mỏng (cả thành phố có 500 người), nghiệp vụ chuyên môn còn vài điểm yếu kém, cơ sở vật chất phục vụ cho công việc hạn chế.

Theo cơ quan quản lý thị trường, công tác kiểm tra, kiểm soát thị trường đang bị giới hạn về nhiều điểm, tuy nhiên không ít ý kiến khác khẳng định, hiệu quả kiểm tra, kiểm soát thị trường chưa cao vì có tình trạng bao che, làm ngơ. Một điều vô lý là lực lượng chức năng chỉ phát hiện được hàng giả đang bày bán trên thị trường chứ không phát hiện được hàng giả ở các điểm sản xuất.

Bà Nguyễn Thị Quyết Tâm đặt vấn đề với Chi cục trưởng Chi cục QLTT thành phố: “Ví dụ sản xuất bia giả, mỡ bẩn, bò viên được phóng viên phát hiện và đưa lên thì gọi là gì?”. Ông Phan Hoàn Kiếm cho rằng, nỗ lực của QLTT cần được cử tri chia sẻ, bởi vì các đối tượng sản xuất kinh doanh hàng giả hoạt động rất tinh vi do sử dụng các kẽ hở của lực lượng chức năng. Sau khi nghe Chi cục trưởng Chi cục QLTT trả lời, bà Nguyễn Thị Quyết Tâm lên tiếng: “Quản lý chịu thua vì đối tượng sản xuất hàng giả tinh vi khi người dân biết, báo chí biết. Cử tri nghe vậy sẽ không yên tâm chút nào”.

Vì vậy, Chủ tịch UBND TP HCM đã đề nghị ông Huỳnh Cách Mạng- Phó Chủ tịch UBND thành phố trả lời thay cho QLTT. Ông Huỳnh Cách Mạng chia sẻ, thành tích của lực lượng QLTT cũng nhiều nhưng khuyết điểm cũng có. Nguyên nhân do lực lượng mỏng, năng lực của một số quận/ huyện còn yếu kém nên buông lỏng quản lý, cơ sở làm việc chưa đáp ứng được, vai trò của phường xã có vấn đề. “Thật ra, để xảy ra sự việc mà công an, tổ dân phố và lực lượng không biết là không đúng? Có can thiệp kịp thời không, có bao che hay không? Chắc chắn là có bao che. Thiếu sót này UBND thành phố cần khắc phục.

Tuy nhiên, ngoài việc bao che cho hàng giả, gian lận thương mại từ phía cơ quan quản lý, lực lượng chức năng việc chống sản xuất kinh doanh còn gặp nhiều khó khăn vì xử phạt hành chính quá nhẹ. Đơn cử, Nghị định 185 chỉ xử phạt hành chính từ 200 - 500 ngàn đồng. Mức này không không đử sức răn đe, trong khi đó cơ quan chức năng chỉ chú trọng tuyên truyền đến người kinh doanh nhưng không để ý đến người tiêu dùng.