Đào tạo đại học 3-4 năm: Liệu đã đủ điều kiện?

Ảnh minh họa.

Thời gian đào tạo thiếu?

Đề cập đến những băn khoăn khi Bộ GD&ĐT đề xuất giảm thời gian đào tạo hệ ĐH, GS Phạm Minh Hạc cho rằng: Riêng môn Mác – Lê nin và thể dục thể thao đã chiếm 1/3 tổng thời gian đào tạo hiện nay rồi. Nếu giữ nguyên như vậy thì thời gian đào tạo quá ngắn, không thể đủ để đào tạo ra được một chuyên gia bậc ĐH. Bên cạnh đó, GS Hạc cũng đặt ra câu hỏi, đối với khối trường Y sẽ tính như thế nào? Hiện nay đào tạo bác sĩ ít nhất là 6 năm. Thậm chí có nước đào tạo 10 năm – 4 năm để học một ĐH bình thường và sau đó mới thi vào ĐH Y, học thêm 6 năm nữa, như Mỹ, Úc, Anh.

Cũng e ngại thời gian dành cho một sinh viên ĐH quá ngắn, GS Phạm Tất Dong, Phó Chủ tịch Hội Khuyến học Việt Nam chia sẻ: “Về việc đào tạo ĐH rút xuống còn 3 năm, tôi hơi ngại vì kiến thức khoa học ngày nay quá nhiều, làm sao để cử nhân vừa có phông kiến thức chung song vẫn đảm bảo yêu cầu kiến thức chuyên sâu là một thách thức không nhỏ. Tất nhiên, khi đưa ra đề xuất này, chắc chắn những người làm chính sách đã tính đến việc sẽ loại bỏ một số môn không cần thiết”.

Có ý kiến khác hơn, PGS Trần Xuân Nhĩ, Phó Chủ tịch Hiệp hội các trường ĐH, CĐ Việt Nam cho rằng: Trên thế giới hiện nay có xu thế rút ngắn thời gian đào tạo. Với khối ngành Y, Dược sẽ có thời gian đào tạo tương đương với ĐH, sau đó muốn làm nghề thì lại phải tiếp tục học lên cao thêm 2 năm nữa. Nói cách khác chương trình 6 năm hiện nay ta chia làm 2 bậc, 1 bậc 4 năm sau đó học tiếp bậc 2 năm nữa thì mới được công nhận hành nghề.

Cũng có ý kiến băn khoăn, hiện nay các trường tự chủ, đào tạo theo tín chỉ thì không nên để giới hạn thời gian đào tạo. Về điều này, PGS Trần Xuân Nhĩ cho rằng: “Cái gì cũng có giới hạn, Bộ để từ 3 – 4 năm như vậy rất mềm dẻo”.

Tiệm cận với thế giới

GS Trần Công Phong – Viện trưởng Viện Khoa học Giáo dục Việt Nam chia sẻ: Một trong những nhiệm vụ của việc điều chỉnh cơ cấu hệ thống giáo dục quốc dân lần này là tiệm cận dần các trình độ đào tạo của nước ta với các nước trong khu vực và thế giới.

Thứ trưởng Bộ GD&ĐT Bùi Văn Ga cũng nhấn mạnh: Thế giới ngày càng hội nhập và giáo dục ĐH cũng không thể tách rời xu thế đó. Thực tế khung thời gian đào tạo ĐH trên thế giới rất đa dạng, cấu trúc chương trình đào tạo cũng không giống nhau và đó là rào cản gây khó khăn cho việc công nhận chương trình, văn bằng giữa các nước, hạn chế việc trao đổi sinh viên.

Phía Bộ GD&ĐT cho rằng: Đào tạo ĐH hiện nay là dài so với khung thời gian chung của các nước trên thế giới. Thời gian đào tạo dài làm tăng chi phí đào tạo, giảm cơ hội tìm kiếm việc làm của sinh viên, gây thiệt thòi cho sinh viên tốt nghiệp khi tham gia thị trường lao động trong thời kỳ hội nhập. Bộ GD&ĐT cũng cho biết, các trường không phải ngay lập tức rút ngắn thời gian đào tạo xuống, mà Bộ đang khuyến khích xây dựng các chương trình mới phù hợp với khung đưa ra.

Nội dung đào tạo cần chắt lọc

Nhiều chuyên gia giáo dục cũng chỉ ra rằng: Thực tế ở Việt Nam đã có một số trường đào tạo và cấp bằng cử nhân trong 3 năm như Trường ĐH Anh Quốc Việt Nam, Trường RMIT Việt Nam, Trường ĐH Việt Đức... Đề xuất thời gian đào tạo ĐH trong cơ cấu hệ thống lần này là định hướng để điều chỉnh khung thời gian đào tạo ĐH.

GS Trần Công Phong cho rằng: “Nếu chương trình đào tạo được xây dựng chọn lọc tinh túy, bám sát yêu cầu của thị trường lao động. Cùng với đó là phương pháp đào tạo đổi mới, gắn với quy trình sử dụng lao động, đảm bảo chuẩn đầu ra theo chuẩn năng lực nghề nghiệp, người học có động cơ, thái độ học tập đúng đắn và giảng viên làm việc nghiêm túc… thì rút ngắn thời gian đào tạo không những vẫn đảm bảo chất lượng mà còn tiết kiệm cho xã hội thời gian, chi phí của một năm học”.